Các loại mũi khoan tường phổ biến: Phân biệt đúng, khoan "trúng phóc"

Để đạt được kết quả khoan "trúng phóc" và an toàn, việc hiểu rõ về các loại mũi khoan tường là vô cùng quan trọng. Bài viết này Điện máy Htech sẽ giúp bạn phân biệt chính xác từng loại và hướng dẫn cách chọn mũi khoan phù hợp cho từng bề mặt tường khác nhau.

Mũi khoan tường là gì? Có gì khác với mũi khoan gỗ, khoan kim loại?

Trước khi đi sâu vào các loại cụ thể, hãy cùng tìm hiểu định nghĩa và điểm khác biệt cơ bản của mũi khoan tường so với các loại mũi khoan khác.

Mũi khoan tường là gì?

• Mũi khoan tường là loại mũi khoan được thiết kế đặc biệt để tạo lỗ trên các bề mặt cứng, có tính ăn mòn cao như bê tông, gạch, đá, vữa...

• Điểm đặc trưng dễ nhận thấy nhất của mũi khoan tường là phần đầu mũi thường có một chóp nhọn, được gắn hợp kim cứng (carbide) hoặc kim cương nhân tạo. Phần thân mũi có các rãnh xoắn sâu giúp thoát phôi (bụi khoan) hiệu quả.

Có gì khác với mũi khoan gỗ, khoan kim loại?

Sự khác biệt cốt lõi nằm ở đầu mũi và cơ chế hoạt động. Mũi khoan tường cần khả năng chịu va đập và mài mòn cực cao do phải phá vỡ các vật liệu cứng, trong khi mũi khoan gỗ và kim loại chủ yếu cắt vật liệu bằng lưỡi sắc.

Phân biệt các loại mũi khoan tường phổ biến hiện nay

Trên thị trường có nhiều loại mũi khoan tường với thiết kế và công dụng chuyên biệt. Việc nhận diện đúng sẽ giúp bạn chọn lựa hiệu quả.

Mũi khoan bê tông thông thường (Mũi khoan SDS Plus/Max):

• Đặc điểm: Đây là loại phổ biến nhất cho khoan tường gạch, bê tông. Phần đầu mũi có chóp hợp kim cứng hình chữ thập hoặc chữ V. Phần đuôi mũi có rãnh (rãnh SDS) để lắp vào máy khoan búa hoặc khoan bê tông chuyên dụng. Các rãnh này giúp mũi khoan trượt vào trong mâm cặp và tạo ra lực va đập khi máy hoạt động chế độ búa.

• Kích thước mũi khoan tiêu chuẩn: Đa dạng từ 4mm đến 32mm hoặc lớn hơn.

• Công dụng: Khoan tường gạch, tường bê tông, xi măng.

Mũi khoan tường đa năng (Multi-purpose drill bit):

• Đặc điểm: Đúng như tên gọi, đây là mũi khoan tường đa năng có thể sử dụng được trên nhiều loại vật liệu khác nhau như gạch, bê tông nhẹ, gỗ, kim loại mỏng, gốm sứ, nhựa... Đầu mũi thường có hình dáng đặc biệt, đôi khi có mũi định tâm và lưỡi cắt sắc bén.

• Công dụng: Phù hợp cho những ai không muốn thay mũi khoan liên tục khi làm việc trên nhiều bề mặt khác nhau. Tuy nhiên, hiệu suất có thể không bằng mũi chuyên dụng cho từng loại vật liệu.

Mũi khoan đục tường (Chisel bit / Point Chisel):

• Đặc điểm: Không phải là mũi khoan tạo lỗ mà là mũi khoan đục tường chuyên dụng để phá dỡ, đục khoét. Đầu mũi có hình dạng dẹt (đục dẹt), nhọn (đục nhọn) hoặc hình xẻng. Loại này chỉ dùng với máy khoan búa chuyên dụng có chế độ đục.

• Công dụng: Đục phá bê tông, gạch, gỡ bỏ lớp vữa cũ, tạo rãnh đi dây điện, nước. Đây là một trong các loại mũi đục phổ biến trong xây dựng.

Mũi khoan rút lõi (Core drill bit):

• Đặc điểm: Có hình dạng trụ rỗng, phần đầu được gắn hạt kim cương hoặc hợp kim cứng. Được dùng để tạo ra các lỗ khoan lớn, tròn đều trên tường bê tông, đá.

• Công dụng: Khoan lỗ xuyên tường để đi đường ống nước, ống điều hòa, ống thông gió, v.v.

Cách chọn mũi khoan phù hợp với từng loại tường

Việc lựa chọn mũi khoan đúng loại và đúng kích thước sẽ giúp công việc đạt hiệu quả cao, tiết kiệm thời gian và đảm bảo an toàn.

Khoan tường gạch (gạch đỏ, gạch block):

• Mũi khoan: Mũi khoan bê tông thông thường (SDS Plus) là lựa chọn tốt nhất.

• Máy khoan: Nên dùng máy khoan búa (có chế độ khoan búa) để việc khoan diễn ra nhanh và nhẹ nhàng.

• Kích thước: Chọn đường kính mũi khoan phù hợp với tắc kê (nở) hoặc vít bạn muốn sử dụng (ví dụ: dùng tắc kê 6mm thì chọn mũi khoan 6mm).

Khoan tường bê tông (tường chịu lực, sàn bê tông):

• Mũi khoan: Bắt buộc phải dùng mũi khoan bê tông chuyên dụng, có đầu hợp kim cứng chất lượng cao (thường là loại 4 cạnh để tăng khả năng phá vỡ).

• Máy khoan: Bắt buộc phải dùng máy khoan búa hoặc khoan bê tông chuyên dụng với công suất lớn, có chế độ búa. Khoan thường sẽ không hiệu quả và làm hỏng mũi khoan.

• Kích thước: Tùy theo nhu cầu sử dụng.

Khoan tường thạch cao/tường ván ép/gỗ:

• Mũi khoan: Dùng mũi khoan gỗ hoặc mũi khoan đa năng.

• Máy khoan: Máy khoan thường (không cần chế độ búa) là đủ.

• Lưu ý: Khoan với tốc độ vừa phải, tránh làm vỡ bề mặt.

Khoan gạch men/gạch ốp tường/kính:

• Mũi khoan: Sử dụng mũi khoan chuyên dụng cho gạch men/kính. Đầu mũi thường có dạng mũi giáo hoặc mũi kim cương. Hoặc có thể dùng mũi khoan đa năng loại tốt.

• Máy khoan: Máy khoan thường, không dùng chế độ búa. Khoan ở tốc độ thấp, không dùng lực quá mạnh.

• Lưu ý: Nên dán băng dính vào vị trí khoan để mũi không bị trượt và tránh làm vỡ gạch. Xịt nước liên tục để làm mát mũi khoan và giảm bụi.

Mẹo khoan tường không vỡ gạch, không lệch lỗ

Việc khoan tường không chỉ đòi hỏi đúng dụng cụ mà còn cần kỹ thuật để đạt hiệu quả cao nhất.

• Đánh dấu vị trí chính xác: Dùng bút chì hoặc bút dạ đánh dấu vị trí cần khoan một cách cẩn thận.

• Dùng mũi khoan định tâm (nếu có): Đối với gạch men, nên dùng mũi khoan đầu mũi giáo hoặc mũi định tâm để khoan một lỗ mồi nhỏ trước khi dùng mũi khoan chính thức.

• Băng dính chống trượt: Dán một miếng băng dính vào vị trí cần khoan trên gạch men hoặc bề mặt trơn trượt để mũi khoan không bị trượt khi bắt đầu.

• Khoan từ từ, nhẹ nhàng lúc bắt đầu: Khi bắt đầu khoan, đặt mũi khoan vuông góc với bề mặt, khoan ở tốc độ thấp và dùng lực nhẹ. Khi mũi khoan đã ăn sâu vào tường, tăng dần tốc độ và lực (nếu là tường bê tông và dùng chế độ búa).

• Giữ máy khoan vuông góc: Luôn giữ máy khoan thẳng, vuông góc với bề mặt tường để lỗ khoan không bị xiên lệch.

• Làm mát mũi khoan: Đối với vật liệu cứng như gạch men, kính, nên xịt nước liên tục vào vị trí khoan để làm mát mũi khoan và tránh làm cháy mũi.

• Khoan từng chút một: Không cố gắng khoan một mạch xuyên qua. Thi thoảng rút mũi khoan ra để làm sạch phôi và làm mát mũi.

Những lưu ý khi dùng mũi khoan tường để đảm bảo an toàn

An toàn luôn là yếu tố hàng đầu khi sử dụng bất kỳ dụng cụ khoan tường nào.

• Đeo đồ bảo hộ: Luôn đeo kính bảo hộ để tránh bụi và mảnh vụn bắn vào mắt. Đeo găng tay để tránh trượt tay và bảo vệ da. Mang khẩu trang để tránh hít phải bụi xi măng, bụi gạch.

• Kiểm tra dây điện, ống nước: Trước khi khoan, hãy đảm bảo rằng không có dây điện âm tường, đường ống nước hoặc ống gas chạy qua vị trí bạn định khoan. Sử dụng máy dò kim loại hoặc sơ đồ điện nước của nhà (nếu có).

• Kiểm tra tình trạng mũi khoan: Không sử dụng mũi khoan bị cong, mòn, hoặc hư hỏng. Mũi khoan hỏng có thể gây nguy hiểm và làm hỏng lỗ khoan.

• Lắp mũi khoan chắc chắn: Đảm bảo mũi khoan được lắp chặt vào mâm cặp của máy khoan.

• Giữ chắc máy khoan: Dùng cả hai tay để giữ máy khoan vững chắc, đặc biệt khi khoan ở chế độ búa hoặc trên bề mặt cứng.

• Thận trọng khi khoan trên cao: Sử dụng thang hoặc ghế chắc chắn, có người hỗ trợ nếu cần.

• Tránh quá tải máy khoan: Không ép máy khoan làm việc quá sức. Để máy nghỉ nếu thấy nóng hoặc có mùi khét.

• Ngắt nguồn điện khi thay mũi: Luôn rút phích cắm điện của máy khoan ra khỏi ổ cắm trước khi thay mũi khoan hoặc thực hiện bất kỳ thao tác bảo trì nào.

Với những kiến thức về các loại mũi khoan và kỹ thuật sử dụng đúng, bạn sẽ tự tin hơn trong việc thực hiện các công việc sửa chữa, lắp đặt tại nhà, đảm bảo an toàn và đạt hiệu quả "trúng phóc".