Các mức xay cà phê khiến cả dân “sành sỏi” cũng phải tranh cãi nảy lửa
Các mức xay cà phê tưởng chừng vô hại nhưng lại là nguyên nhân gây "nội chiến" trong giới yêu cà phê. Mỗi người một ý, mỗi barista một chuẩn – vậy ai mới đúng?
Các mức xay cà phê không chỉ đơn thuần là độ mịn của bột cà phê. Chúng quyết định hương – vị – hậu của cả một ly, thậm chí là thành công hay thất bại của quá trình pha.
Điều đáng nói là, ngay cả dân sành sỏi cũng có những "cuộc chiến ngầm" xoay quanh chuyện xay thô hay xay mịn. Bạn sẽ chọn phe nào trong cuộc tranh luận chưa hồi kết này?
1. Vì sao mức xay cà phê lại gây tranh cãi?
Các mức xay cà phê ảnh hưởng trực tiếp đến ba yếu tố then chốt quyết định chất lượng ly cà phê của bạn:
- Thời gian chiết xuất: Hạt càng mịn, diện tích bề mặt tiếp xúc với nước càng lớn, quá trình chiết xuất diễn ra càng nhanh. Ngược lại, hạt thô sẽ cần nhiều thời gian hơn để nước thẩm thấu và lấy ra hương vị.
- Mức độ đậm nhạt: Chiết xuất nhanh và hiệu quả thường cho ra ly cà phê đậm đà hơn. Nếu chiết xuất không đủ, cà phê sẽ nhạt và thiếu hương vị.
- Hương vị cuối cùng trong ly: Đây là yếu tố quan trọng nhất. Mỗi độ xay sẽ làm nổi bật những đặc tính hương vị khác nhau của hạt cà phê.
Chính vì những ảnh hưởng trực tiếp này, khi đề cập đến mức xay cà phê, mỗi người đều có khẩu vị, phương pháp pha và quan điểm cá nhân khác nhau, dẫn đến những cuộc tranh luận nảy lửa. Thậm chí, một số barista nổi tiếng cũng có quan điểm trái ngược về độ xay lý tưởng cho cùng một phương pháp pha. Việc xoay coffee để đạt được độ xay mong muốn đòi hỏi sự tinh tế và kinh nghiệm.
2. Các mức xay cà phê phổ biến và đặc điểm từng loại
Để hiểu rõ hơn về những tranh cãi, chúng ta cần tìm hiểu về các mức xay cà phê phổ biến và đặc điểm của từng loại:
| Mức xay | Đặc điểm | Phương pháp pha phổ biến | Tranh cãi/Lưu ý |
| Xay cực thô (Extra Coarse) | Kích thước hạt cà phê lớn, giống như muối hạt. | Cold Brew (ủ lạnh) | Nhiều người cho rằng xay vừa là đủ để cold brew đậm đà, không cần quá thô. |
| Xay thô (Coarse) | Hạt lớn hơn một chút so với muối biển. | French Press | Có ý kiến cho rằng xay quá thô làm cà phê loãng và thiếu body. |
| Xay vừa (Medium) | Kích thước hạt cà phê tương đương đường cát. | Pour Over, Chemex, Aeropress (phổ biến) | Một số barista thích xay mịn hơn để ly cà phê có vị đậm đà hơn và chiết xuất tốt hơn. |
| Xay mịn (Fine) | Kích thước hạt nhỏ như muối tinh. | Espresso, Moka Pot | Xay mịn quá dễ làm espresso bị "nghẹt" (chảy chậm hoặc không chảy), nhưng nhiều người Ý lại khẳng định đó mới là độ mịn chuẩn để có ly espresso hoàn hảo. |
| Xay cực mịn (Extra Fine) | Gần như bột mịn, không còn rõ hạt. | Cà phê Thổ Nhĩ Kỳ | Mức xay này ít phổ biến hơn nên ít gây tranh cãi, nhưng vẫn có những người sáng tạo áp dụng nó cho các phương pháp pha khác để khám phá hương vị mới lạ. |
Việc chỉnh độ mịn trong cad (điều chỉnh độ mịn trên máy xay) là một kỹ năng quan trọng để đạt được kết quả mong muốn với các mức xay cà phê khác nhau. Một số máy như máy xay cafe Delonghi thường có các cài đặt rõ ràng giúp người dùng dễ dàng kiểm soát.
3. Những tranh cãi thường gặp trong cộng đồng cà phê
Những cuộc tranh luận về các mức xay cà phê thường xoay quanh các vấn đề sau:
- Xay quá mịn gây nghẹt máy hay đậm đà hơn?
Đây là một trong những tranh cãi lớn nhất, đặc biệt với espresso. Một bên cho rằng xay quá mịn sẽ làm nước khó đi qua, gây tắc nghẽn và chiết xuất quá mức (over-extraction), dẫn đến vị đắng gắt. Phe còn lại lại khẳng định rằng độ mịn cực cao mới giúp chiết xuất tối đa hương vị, tạo ra một ly espresso đậm đà, có lớp crema dày và sánh mịn.
- Xay quá thô giúp rõ vị hay chỉ khiến cà phê nhạt nhẽo?
Với các phương pháp như French Press hay Cold Brew, xay thô được khuyến khích. Tuy nhiên, một số người cho rằng xay quá thô sẽ khiến cà phê không được chiết xuất đủ, dẫn đến hương vị nhạt nhẽo và thiếu đi sự phức tạp. Ngược lại, những người ủng hộ xay thô lại tin rằng nó giúp làm nổi bật những nốt hương tinh tế, tránh tình trạng chiết xuất quá mức làm mất đi sự cân bằng của hương vị.
- Có nên điều chỉnh độ xay theo từng mẻ hạt – hay chỉ cần 1 mức cố định?
Đây là câu hỏi mà nhiều người pha chế nghiệp dư thường băn khoăn. Những người chuyên nghiệp thường khuyên nên điều chỉnh độ xay tùy thuộc vào loại hạt (ví dụ, hạt rang sáng có thể cần xay mịn hơn một chút so với hạt rang đậm để đạt được chiết xuất tối ưu) và điều kiện môi trường (độ ẩm không khí cũng ảnh hưởng đến quá trình chiết xuất).
Tuy nhiên, một số người lại thích tìm ra một mức xay "đa năng" và giữ nguyên nó để tiết kiệm thời gian và công sức. Dù là lựa chọn nào, sự hiểu biết về các mức xay cà phê luôn là chìa khóa để có một ly cà phê ngon.
Hy vọng bài viết này đã giúp bạn có cái nhìn toàn diện hơn về thế giới đầy thú vị của các mức xay cà phê. Bạn có từng "gây chiến" vì độ xay cà phê chưa? Chia sẻ cùng Điện máy Htech bạn nhé!
