Cách kiểm tra bảng trị số cảm biến điều hòa 5 phút phát hiện lỗi chạy sai

Điều hòa nhà bạn bỗng nhiên hoạt động thất thường: lúc thì quá lạnh, lúc lại không đủ mát, hoặc tự động bật tắt liên tục? Rất có thể, nguyên nhân nằm ở cảm biến nhiệt độ - một bộ phận nhỏ nhưng lại đóng vai trò cực kỳ quan trọng trong việc điều khiển hoạt động của máy. Việc nắm rõ cách kiểm tra bảng trị số cảm biến điều hòa sẽ giúp bạn nhanh chóng phát hiện các lỗi liên quan, tránh tình trạng máy chạy sai, lãng phí điện năng và giảm tuổi thọ thiết bị. Bài viết này Điện máy Htech sẽ hướng dẫn chi tiết cách kiểm tra trị số cảm biến chỉ trong 5 phút, cùng các lỗi thường gặp và dấu hiệu khi nào cần thay thế cảm biến điều hòa.

Bảng trị số cảm biến điều hòa là gì?

Bảng trị số cảm biến điều hòa (còn gọi là bảng trị số sensor điều hòa) là một bảng tham chiếu thể hiện mối quan hệ giữa nhiệt độ và giá trị điện trở của cảm biến nhiệt độ (thermistor) trong điều hòa. Cảm biến này thường là loại nhiệt điện trở NTC (Negative Temperature Coefficient), nghĩa là khi nhiệt độ tăng thì điện trở của nó giảm và ngược lại.

Trong điều hòa, có hai loại cảm biến chính:

• Cảm biến nhiệt độ phòng (Room Sensor): Thường nằm ở dàn lạnh, có nhiệm vụ đo nhiệt độ không khí trong phòng. Dữ liệu từ cảm biến này giúp bo mạch điều khiển biết khi nào cần bật/tắt máy nén để duy trì nhiệt độ cài đặt của người dùng.

• Cảm biến nhiệt độ dàn lạnh (Coil Sensor/Evaporator Sensor): Nằm trên dàn bay hơi (dàn lạnh), đo nhiệt độ của môi chất lạnh bên trong dàn. Cảm biến này giúp kiểm soát quá trình làm lạnh, chống đóng băng dàn lạnh và bảo vệ máy nén.

Bảng trị số sensor điều hòa Panasonic, bảng trị số sensor điều hòa Daikin R22, bảng trị số sensor điều hòa Reetech, bảng trị số sensor điều hòa Samsung hay bất kỳ thương hiệu nào khác đều có bảng trị số riêng. Mặc dù nguyên lý giống nhau, nhưng giá trị điện trở cụ thể ở từng mức nhiệt độ có thể khác nhau tùy thuộc vào loại cảm biến và thiết kế của nhà sản xuất.

Tại sao cần kiểm tra trị số cảm biến?

Kiểm tra trị số cảm biến điều hòa là một bước quan trọng vì những lý do sau:

• Phát hiện lỗi hoạt động: Cảm biến hỏng hoặc sai trị số là một trong những nguyên nhân phổ biến nhất khiến điều hòa hoạt động không ổn định, ví dụ như:

• Điều hòa quá lạnh hoặc không đủ lạnh so với nhiệt độ cài đặt.

• Máy nén chạy không ngắt hoặc chạy ngắt liên tục.

• Điều hòa bị đóng băng dàn lạnh.

• Máy báo lỗi trên màn hình hiển thị (ví dụ: lỗi E6 trên một số điều hòa Daikin Inverter).

• Tránh lãng phí điện năng: Nếu cảm biến đo sai nhiệt độ, máy có thể hoạt động quá mức cần thiết (ví dụ: máy nén chạy liên tục khi phòng đã đủ lạnh) hoặc không đủ hiệu quả, dẫn đến tiêu thụ điện năng lớn hơn.

• Bảo vệ linh kiện khác: Cảm biến dàn lạnh hỏng có thể gây đóng băng dàn lạnh, ảnh hưởng đến tuổi thọ của quạt dàn lạnh và máy nén.

• Chẩn đoán chính xác: Kiểm tra cảm biến giúp xác định đúng nguyên nhân hư hỏng, tránh việc sửa chữa sai bộ phận, gây tốn kém không cần thiết.

Cách kiểm tra bảng trị số nhanh

Để cách kiểm tra cảm biến điều hoà một cách nhanh chóng và chính xác, bạn cần có một chiếc đồng hồ vạn năng (VOM) có chức năng đo điện trở (Ohms).

Chuẩn bị dụng cụ:

• Đồng hồ vạn năng (VOM)

• Bảng trị số tham chiếu của cảm biến điều hòa (nếu có, thường tìm thấy trong tài liệu kỹ thuật của máy hoặc trên internet với từ khóa "Bảng trị số sensor điều hòa [Tên hãng/model]").

• Nhiệt kế (để đo nhiệt độ môi trường).

Xác định vị trí cảm biến:

• Cảm biến nhiệt độ phòng: Thường là một đầu dò nhỏ màu đen nằm gần quạt gió dàn lạnh, đôi khi được gắn trên lưới lọc hoặc ẩn bên trong vỏ nhựa.

• Cảm biến dàn lạnh: Nằm kẹp vào ống đồng của dàn bay hơi (dàn lạnh).

Tiến hành kiểm tra:

• Bước 1: Ngắt nguồn điện của điều hòa. Đây là bước cực kỳ quan trọng để đảm bảo an toàn.

• Bước 2: Tháo vỏ dàn lạnh (nếu cần) để tiếp cận các cảm biến.

• Bước 3: Tháo rời cảm biến khỏi bo mạch điều khiển (chỉ rút giắc cắm).

• Bước 4: Cài đặt đồng hồ vạn năng về chế độ đo Ohm (Ω).

• Bước 5: Kẹp hai đầu dò của đồng hồ vào hai chân của cảm biến.

• Bước 6: Đọc giá trị điện trở hiển thị trên đồng hồ.

• Bước 7: So sánh giá trị đọc được với bảng trị số tham chiếu.

  • Dùng nhiệt kế đo nhiệt độ môi trường xung quanh cảm biến (đối với cảm biến nhiệt độ phòng) hoặc nhiệt độ trên dàn lạnh (đối với cảm biến dàn lạnh).

  • Đối chiếu nhiệt độ này với bảng trị số để xem giá trị điện trở đo được có khớp với giá trị chuẩn không.

  • Ví dụ: Nếu nhiệt độ phòng là 25∘C, và theo bảng trị số, cảm biến phải có điện trở 10kΩ, nhưng bạn đo được 15kΩ hoặc 5kΩ, thì cảm biến đó có thể bị lỗi.

Các lỗi liên quan cảm biến điều hòa

Khi cảm biến nhiệt độ điều hòa bị hỏng hoặc hoạt động không chính xác, nó có thể gây ra nhiều lỗi khác nhau:

• Máy không lạnh sâu hoặc lạnh quá mức:

  • Cảm biến nhiệt độ phòng đo sai (thấp hơn thực tế) khiến máy nén chạy ít hơn, không đủ lạnh.

  • Hoặc đo sai (cao hơn thực tế) khiến máy nén chạy liên tục, gây quá lạnh.

• Máy nén chạy ngắt liên tục (chập chờn):

  • Cảm biến bị lỗi có thể gửi tín hiệu sai về bo mạch, khiến máy nén bật tắt liên tục, không ổn định.

• Dàn lạnh bị đóng tuyết/đóng băng:

  • Cảm biến dàn lạnh bị lỗi (đo sai nhiệt độ cao hơn thực tế) khiến bo mạch không ngắt máy nén kịp thời, làm dàn lạnh bị đóng băng. Đây là lỗi phổ biến ở nhiều loại điều hòa Toshiba 1 chiều hoặc điều hòa LG Inverter.

• Máy tự động bật/tắt:

  • Cảm biến lỗi có thể khiến điều hòa nhận sai tín hiệu nhiệt độ, dẫn đến việc tự bật/tắt không theo ý muốn.

• Điều hòa báo lỗi trên màn hình:

  • Nhiều dòng điều hòa Casper hoặc điều hòa Panasonic Inverter hiện đại sẽ hiển thị mã lỗi (ví dụ: E1, E6, F1...) trên màn hình khi phát hiện cảm biến bị lỗi hoặc đứt mạch.

Khi nào cần thay cảm biến?

Cách xử lý cảm biến nhiệt độ điều hòa bị hỏng thường là thay thế, vì đây là linh kiện nhỏ và chi phí thay thế không quá cao so với việc sửa chữa. Bạn nên thay cảm biến khi:

• Giá trị điện trở đo được không khớp với bảng trị số: Nếu bạn đo cảm biến và thấy giá trị điện trở lệch quá nhiều so với bảng tham chiếu ở cùng nhiệt độ, đó là dấu hiệu cảm biến đã hỏng.

• Máy báo lỗi liên quan đến cảm biến: Khi máy điều hòa hiển thị mã lỗi mà theo tài liệu kỹ thuật xác định là lỗi cảm biến.

• Điều hòa hoạt động thất thường không rõ nguyên nhân: Nếu đã kiểm tra các yếu tố khác (gas, quạt, dàn nóng/lạnh sạch) mà điều hòa vẫn không hoạt động ổn định và bạn nghi ngờ cảm biến.

• Cảm biến bị đứt dây hoặc hư hỏng vật lý: Nếu dây cảm biến bị đứt, chuột cắn, hoặc đầu dò bị biến dạng, hư hỏng rõ ràng.

Thay cảm biến khi phát hiện lỗi sau khi thực hiện cách kiểm tra bảng trị số cảm biến điều hòa là một công việc tương đối đơn giản nếu bạn có kiến thức cơ bản về điện và cách tháo lắp điều hòa. Tuy nhiên, nếu bạn không tự tin, hãy liên hệ thợ sửa chữa chuyên nghiệp để đảm bảo an toàn và đúng kỹ thuật, tránh làm hỏng các linh kiện khác của điều hòa Aqua hay điều hòa Sumikura.