Cách sử dụng sạc dự phòng khi mới mua: 5 điều phải làm nếu không muốn chai pin

Chắc hẳn bạn cũng từng thắc mắc cách sạc pin dự phòng khi mới mua về như thế nào là chuẩn, hay dùng sạc dự phòng đúng cách liệu có làm chai pin điện thoại không. Bài viết này Điện máy Htech sẽ chia sẻ với bạn 5 điều quan trọng cần làm ngay khi mới sở hữu một chiếc sạc dự phòng, giúp bạn bảo vệ pin, kéo dài tuổi thọ thiết bị và an tâm hơn khi sử dụng.

Sạc dự phòng sạc lần đầu bao lâu thì đủ?

Khi mới "tậu" một chiếc sạc dự phòng về, câu hỏi đầu tiên mà nhiều người đặt ra là: "Nó cần sạc lần đầu bao lâu thì đủ nhỉ?". Bạn biết không, ngày xưa, với những loại pin cũ như Ni-Cd hay Ni-MH, chúng ta thường được khuyên sạc 8 tiếng hoặc thậm chí 12 tiếng cho lần đầu tiên để "kích hoạt" pin. Nhưng với công nghệ pin Lithium-ion (Li-ion) và Lithium Polymer (Li-Po) hiện đại được dùng trong hầu hết các sạc dự phòng ngày nay, điều này không còn cần thiết nữa đâu.

Pin Li-ion và Li-Po không có hiệu ứng nhớ (memory effect), nghĩa là chúng không cần phải xả cạn hay sạc đầy hoàn toàn trong những lần đầu để đạt dung lượng tối đa. Thay vào đó, việc sạc quá lâu hoặc xả quá sâu lại có thể gây hại cho pin.

Vậy nên, khi mới mua sạc dự phòng, bạn chỉ cần cắm sạc cho đến khi thiết bị báo đầy 100% là được. Hầu hết các sạc dự phòng đều có đèn báo hoặc màn hình hiển thị phần trăm pin. Khi thấy đèn báo ngừng nhấp nháy hoặc hiển thị đầy 100%, bạn có thể rút sạc ra. Thời gian này thường dao động từ vài tiếng đến hơn chục tiếng tùy vào dung lượng của sạc dự phòng và công suất của củ sạc bạn dùng. Đừng cố gắng sạc thêm sau khi đã đầy nhé, điều đó không giúp pin "khỏe" hơn mà còn có thể làm giảm tuổi thọ của pin đấy.

Cách sử dụng sạc dự phòng khi mới mua để pin bền

Để chiếc sạc dự phòng của bạn luôn "khỏe mạnh" và bền bỉ theo thời gian, đặc biệt là ngay từ những lần sử dụng đầu tiên, có vài điều bạn cần lưu ý trong cách sử dụng sạc dự phòng khi mới mua để pin được bền:

Áp dụng quy tắc "20-80" cho pin

Đây là một trong những bí quyết vàng để kéo dài tuổi thọ cho pin Li-ion/Li-Po. Bạn hãy cố gắng giữ mức pin của sạc dự phòng (và cả điện thoại của bạn) trong khoảng từ 20% đến 80%.

• Khi sạc dự phòng báo pin còn khoảng 20-30%, hãy cắm sạc cho nó.

• Khi sạc dự phòng đạt khoảng 80-90% pin, bạn có thể rút sạc ra.

• Việc này giúp giảm áp lực lên pin, tránh tình trạng pin phải làm việc ở ngưỡng quá thấp hoặc quá cao, từ đó kéo dài chu kỳ sạc/xả và tuổi thọ tổng thể của pin.

Tránh để sạc dự phòng cạn sạch pin hoặc sạc đầy 100% quá thường xuyên

Như đã nói ở trên, việc xả cạn pin hoàn toàn (xuống 0%) hoặc sạc đầy 100% rồi vẫn cắm sạc liên tục đều không tốt cho pin Li-ion/Li-Po. Chúng sẽ làm giảm khả năng tích điện của pin theo thời gian.

Sử dụng cáp và củ sạc chất lượng

Một chiếc sạc dự phòng tốt cần đi kèm với cáp và củ sạc phù hợp.

• Hãy ưu tiên dùng cáp sạc đi kèm với sạc dự phòng hoặc cáp sạc chính hãng, có thương hiệu uy tín. Cáp kém chất lượng có thể gây sạc chậm, không ổn định, thậm chí là nguy hiểm.

• Củ sạc cũng vậy, nên dùng củ sạc có công suất phù hợp với sạc dự phòng của bạn. Nếu sạc dự phòng hỗ trợ sạc nhanh, hãy dùng củ sạc nhanh tương thích để tối ưu thời gian sạc và hiệu suất.

Tránh xa nhiệt độ khắc nghiệt: Pin Li-ion/Li-Po rất nhạy cảm với nhiệt độ.

• Không để sạc dự phòng dưới ánh nắng mặt trời trực tiếp, trong cốp xe máy vào mùa hè, hay gần các nguồn nhiệt như bếp, lò sưởi. Nhiệt độ cao sẽ làm pin nhanh chai và thậm chí có thể gây cháy nổ.

• Cũng đừng để sạc dự phòng ở nơi quá lạnh, nhiệt độ thấp có thể làm giảm hiệu suất và dung lượng pin tạm thời.

Hạn chế vừa sạc vừa dùng điện thoại (qua sạc dự phòng)

Khi bạn cắm sạc điện thoại vào sạc dự phòng và đồng thời vẫn sử dụng điện thoại để chơi game, xem phim, cả hai thiết bị sẽ cùng nóng lên. Nhiệt độ cao này không tốt cho cả pin điện thoại lẫn pin sạc dự phòng. Nếu có thể, hãy để điện thoại nghỉ ngơi một chút khi đang sạc nhé.

Tuân thủ những điều này ngay từ đầu sẽ giúp bạn có một "người bạn" sạc dự phòng bền bỉ, đáng tin cậy trong thời gian dài.

Có nên dùng sạc dự phòng đến cạn sạch pin không?

Câu trả lời thẳng thắn là: Không nên dùng sạc dự phòng đến cạn sạch pin (xuống 0%) một cách thường xuyên.

Bạn biết không, mặc dù nhiều sạc dự phòng hiện đại có tính năng tự ngắt khi pin yếu để bảo vệ pin, nhưng việc để pin xuống mức 0% liên tục vẫn gây hại. Pin Li-ion và Li-Po hoạt động tốt nhất khi được duy trì ở một mức năng lượng nhất định. Khi pin bị xả cạn hoàn toàn, các phản ứng hóa học bên trong pin sẽ bị ảnh hưởng tiêu cực, dẫn đến:

• Giảm tuổi thọ pin: Mỗi lần pin bị xả cạn sâu, một phần dung lượng của nó sẽ bị mất vĩnh viễn. Điều này làm giảm tổng số chu kỳ sạc/xả mà pin có thể chịu được.

• Giảm khả năng giữ điện: Sạc dự phòng của bạn sẽ nhanh chóng bị "chai", không còn sạc được nhiều lần cho điện thoại như ban đầu nữa.

• Nguy cơ hỏng hóc: Trong một số trường hợp, nếu pin bị xả cạn quá sâu và để lâu trong tình trạng đó, nó có thể rơi vào trạng thái "ngủ sâu" và không thể sạc lại được nữa, hoặc thậm chí bị hỏng hoàn toàn.

Thay vào đó, như lời khuyên ở trên, hãy cố gắng sạc lại sạc dự phòng khi nó còn khoảng 20-30% pin. Điều này sẽ giúp pin hoạt động ổn định và bền bỉ hơn rất nhiều. Thỉnh thoảng, bạn có thể xả xuống mức thấp hơn một chút (ví dụ 10%) để hiệu chỉnh lại pin, nhưng không nên biến nó thành thói quen hàng ngày nhé.

Dấu hiệu sạc dự phòng bị lỗi sau vài lần dùng

Dù bạn đã dùng sạc dự phòng đúng cách, nhưng đôi khi thiết bị vẫn có thể gặp lỗi. Việc nhận biết sớm các dấu hiệu này sẽ giúp bạn xử lý kịp thời, tránh làm hỏng thiết bị của mình hoặc điện thoại, thậm chí là phòng ngừa nguy hiểm.

Sạc không vào điện hoặc không ra điện:

• Đây là dấu hiệu rõ ràng nhất. Bạn cắm sạc cho sạc dự phòng nhưng đèn báo không sáng, hoặc phần trăm pin không tăng.

• Hoặc khi bạn cắm điện thoại vào sạc dự phòng, điện thoại không nhận sạc, hoặc pin điện thoại không tăng lên.

• Hãy thử đổi cáp sạc, củ sạc khác để kiểm tra xem vấn đề có phải từ phụ kiện không nhé.

Sạc dự phòng bị phồng, biến dạng:

• Đây là dấu hiệu CỰC KỲ NGUY HIỂM và bạn cần ngừng sử dụng ngay lập tức. Nếu bạn thấy vỏ sạc dự phòng bị phồng lên, biến dạng, hoặc có khe hở, điều đó chứng tỏ pin bên trong đã bị chai nặng, khí gas tích tụ và có nguy cơ cháy nổ rất cao.

• Tuyệt đối không cố gắng sạc hay sử dụng nữa. Hãy mang đến trung tâm bảo hành hoặc cửa hàng chuyên xử lý rác thải điện tử để vứt bỏ an toàn.

Sạc dự phòng nóng bất thường khi sạc hoặc xả:

• Khi sạc hoặc xả, sạc dự phòng thường ấm lên một chút là bình thường. Nhưng nếu nó nóng ran, bỏng tay, hoặc có mùi khét, đó là dấu hiệu của sự cố bên trong.

• Ngừng sử dụng ngay lập tức và kiểm tra.

Pin tụt nhanh chóng dù không sử dụng:

• Bạn sạc đầy sạc dự phòng, để đó vài ngày không dùng, nhưng khi lấy ra thì thấy pin đã tụt xuống rất nhiều (ví dụ từ 100% xuống 50% chỉ sau 2 ngày). Đây là dấu hiệu pin đã bị chai, khả năng giữ điện kém.

Có tiếng kêu lạ hoặc mùi khét:

• Nếu bạn nghe thấy tiếng rít, tiếng lách tách, hoặc ngửi thấy mùi khét khi sạc dự phòng đang hoạt động, hãy rút điện ngay lập tức. Đây là dấu hiệu của chập cháy hoặc hỏng hóc nghiêm trọng bên trong.

Nếu sạc dự phòng của bạn có bất kỳ dấu hiệu nào kể trên, đặc biệt là phồng pin hoặc nóng bất thường, hãy ngừng sử dụng ngay lập tức để đảm bảo an toàn cho bản thân và các thiết bị khác nhé.

Mẹo bảo quản sạc dự phòng khi không sử dụng

Đôi khi, chúng ta có thể không dùng sạc dự phòng thường xuyên, ví dụ như trong những chuyến đi xa hoặc khi ở nhà nhiều. Để "người bạn" này luôn sẵn sàng khi cần và không bị chai pin khi "nghỉ ngơi", bạn hãy ghi nhớ những mẹo bảo quản sau:

• Sạc pin đến mức lý tưởng trước khi cất giữ:

  • Nếu bạn định không dùng sạc dự phòng trong một thời gian dài (vài tuần hoặc vài tháng), hãy sạc nó lên khoảng 50% đến 70% pin rồi mới cất đi.

  • Việc này giúp pin không bị xả cạn quá mức trong quá trình tự tiêu hao năng lượng, đồng thời cũng không bị "căng thẳng" khi ở trạng thái đầy 100% quá lâu. Đây là mức năng lượng tối ưu để pin được bảo quản tốt nhất.

• Bảo quản ở nơi khô ráo, thoáng mát:

  • Tránh để sạc dự phòng ở những nơi ẩm ướt, có nhiệt độ cao hoặc ánh nắng mặt trời chiếu trực tiếp.

  • Nơi lý tưởng là trong ngăn kéo, tủ quần áo, hoặc hộp đựng đồ dùng cá nhân, miễn là nơi đó khô ráo và nhiệt độ ổn định.

• Tránh xa các vật sắc nhọn hoặc kim loại:

  • Không để sạc dự phòng chung với chìa khóa, đồng xu, hoặc các vật kim loại khác trong túi xách hoặc ngăn kéo. Những vật này có thể làm trầy xước vỏ, hỏng cổng sạc, hoặc tệ hơn là gây chập mạch nếu tiếp xúc với các chân sạc.

• Sạc lại định kỳ nếu cất giữ quá lâu:

  • Nếu bạn cất sạc dự phòng trong nhiều tháng, hãy lấy ra và sạc lại lên khoảng 50-70% sau mỗi 3-6 tháng. Pin Li-ion/Li-Po vẫn sẽ tự tiêu hao một lượng nhỏ năng lượng ngay cả khi không sử dụng. Việc sạc lại định kỳ giúp pin không bị xả cạn quá sâu và duy trì "sức khỏe" tốt.

• Vệ sinh định kỳ:

  • Dùng khăn mềm khô lau sạch bụi bẩn bám trên vỏ và các cổng sạc. Bụi bẩn có thể làm tắc nghẽn cổng sạc, ảnh hưởng đến khả năng tiếp xúc và hiệu suất sạc.

Áp dụng những mẹo bảo quản đơn giản này sẽ giúp chiếc sạc dự phòng của bạn luôn trong tình trạng tốt nhất, sẵn sàng phục vụ bạn mỗi khi cần mà không lo bị chai pin hay hỏng hóc.

Sạc dự phòng là một thiết bị tiện ích, nhưng để nó thực sự bền bỉ và không làm "chai" pin điện thoại của bạn, việc cách sử dụng sạc dự phòng khi mới mua và trong suốt quá trình sử dụng là cực kỳ quan trọng. Từ việc không cần sạc 8 tiếng cho lần đầu, áp dụng quy tắc 20-80% pin, sử dụng cáp sạc chất lượng, đến việc tránh xa nhiệt độ khắc nghiệt và bảo quản đúng cách khi không sử dụng, mỗi thói quen nhỏ đều góp phần kéo dài tuổi thọ cho thiết bị của bạn. Hãy luôn chú ý đến các dấu hiệu bất thường như phồng pin hay nóng quá mức để đảm bảo an toàn. Bằng cách thực hiện những lời khuyên này, bạn sẽ có một chiếc sạc dự phòng luôn "khỏe mạnh", đồng hành cùng bạn trên mọi nẻo đường mà không lo lắng về vấn đề pin nữa nhé!