Có nên cho con học toán tư duy Soroban nếu bé còn “ xòe bàn tay đếm ngón tay”

Có nên cho con học toán tư duy soroban không là một câu hỏi mà rất nhiều bậc phụ huynh quan tâm khi muốn tìm một phương pháp học hiệu quả cho con mình. Với những lời quảng cáo về khả năng tính nhẩm siêu tốc và phát triển trí não vượt trội, toán tư duy soroban đang ngày càng trở nên phổ biến. Tuy nhiên, việc có nên cho con học hay không và học vào độ tuổi nào thì phù hợp lại là một vấn đề cần được cân nhắc kỹ lưỡng. Bài viết này sẽ phân tích các khía cạnh của phương pháp này, giúp bạn đưa ra quyết định tốt nhất cho con mình.

1. Tư duy Soroban là gì và có khác gì với toán truyền thống?

Để biết có nên cho con học toán tư duy soroban, trước hết bạn cần hiểu rõ bản chất của phương pháp này. Toán tư duy soroban là gì? Soroban là phương pháp học toán tư duy thông qua việc sử dụng bàn tính cổ truyền của Nhật Bản. Điểm đặc biệt của phương pháp này là sau khi đã thành thạo, trẻ sẽ không cần đến bàn tính vật lý nữa mà sẽ tưởng tượng ra một bàn tính ảo trong đầu để tính toán.

So sánh với toán truyền thống:

• Toán truyền thống: Tập trung vào các quy tắc và công thức tính toán trên giấy, đòi hỏi sự logic và phân tích từ bán cầu não trái.
• Soroban: Hướng đến việc phát triển đồng thời cả hai bán cầu não. Bán cầu não phải được kích hoạt thông qua việc tưởng tượng bàn tính và các hạt di chuyển, trong khi bán cầu não trái vẫn đảm nhiệm việc xử lý số liệu.

Soroban không chỉ giúp trẻ tính toán nhanh mà còn tăng cường khả năng ghi nhớ, tưởng tượng không gian và sự tập trung. Đây là lý do vì sao nhiều phụ huynh tìm hiểu cách học toán tư duy soroban cho con.

2. Bé còn đếm ngón tay – có phải quá sớm để học Soroban?

Nhiều phụ huynh lo lắng khi thấy con vẫn còn đếm ngón tay để tính toán. Vậy, liệu có quá sớm để bắt đầu học toán tư duy soroban?

• Đếm ngón tay là bước phát triển bình thường: Việc đếm ngón tay là một giai đoạn phát triển tự nhiên của trẻ nhỏ, giúp trẻ hình thành khái niệm về số lượng một cách cụ thể.
• Độ tuổi phù hợp: Các chuyên gia khuyên rằng độ tuổi lý tưởng để bắt đầu học Soroban là từ 4 đến 6 tuổi. Ở độ tuổi này, trẻ đã bắt đầu có khả năng tập trung tốt hơn và có thể tiếp thu các khái niệm trừu tượng.
• Quan trọng hơn độ tuổi là sự sẵn sàng: Điều quan trọng hơn cả là sự sẵn sàng về tư duy của trẻ. Trẻ cần có một số kiến thức cơ bản về số đếm, và quan trọng nhất là có sự hứng thú, chứ không phải bị ép buộc.

Với những phụ huynh muốn so sánh các phương pháp khác, toán tư duy finger math và soroban là hai phương pháp phổ biến nhất. Finger Math (toán bằng ngón tay) có thể phù hợp với trẻ nhỏ tuổi hơn, trong khi Soroban đòi hỏi sự tập trung và tưởng tượng cao hơn.

3. Học Soroban sớm có lợi gì cho bé?

Khi trẻ đã sẵn sàng, phương pháp học toán tư duy soroban có thể mang lại nhiều lợi ích vượt trội.

• Hình thành nền tảng toán học vững chắc: Học Soroban giúp trẻ làm quen với các phép tính cơ bản một cách trực quan, tạo nền tảng vững chắc cho việc học toán ở trường.
• Tăng cường trí nhớ và khả năng tưởng tượng: Việc tưởng tượng bàn tính ảo và di chuyển các hạt giúp trẻ rèn luyện trí nhớ và khả năng tưởng tượng không gian một cách mạnh mẽ.
• Phát triển đồng đều hai bán cầu não: Soroban là một trong số ít các phương pháp giáo dục giúp kích hoạt và phát triển song song cả hai bán cầu não, tạo điều kiện cho trẻ phát triển toàn diện.
• Tăng sự tự tin và tính kỷ luật: Khi có thể tính nhẩm nhanh và chính xác, trẻ sẽ cảm thấy tự tin hơn. Việc học Soroban theo các quy tắc nhất định cũng giúp trẻ rèn luyện tính kỷ luật.

4. Mặt trái của việc ép trẻ học Soroban quá sớm

Mặc dù có nhiều lợi ích, nhưng việc ép trẻ học toán tư duy soroban quá sớm cũng tiềm ẩn nhiều rủi ro.

• Gây áp lực ngược: Khi trẻ chưa đủ nhận thức và khả năng tập trung, việc học Soroban có thể trở thành một gánh nặng. Trẻ có thể cảm thấy áp lực và sợ hãi khi phải thực hiện các phép tính phức tạp.
• Chán nản, sợ học toán: Nếu phụ huynh quá kỳ vọng và ép buộc con học, trẻ có thể hình thành tâm lý chán ghét, sợ học toán nói chung.
• Biến việc học thành “cuộc đua”: Việc cho con học Soroban để khoe thành tích với bạn bè, đồng nghiệp có thể vô tình biến việc học của con thành một cuộc đua không cần thiết. Mục tiêu của Soroban là phát triển tư duy, không phải là thành tích nhất thời.

5. Làm thế nào để biết bé đã sẵn sàng học Soroban?

Để biết có nên cho con học toán tư duy soroban hay chưa, bạn cần quan sát các dấu hiệu sau ở trẻ.

• Bé biết nhận diện các số từ 1 đến 10.
• Bé có khả năng tập trung tối thiểu từ 5-10 phút.
• Bé có sự tò mò và hứng thú với các con số.

Bạn có thể cho bé chơi các trò chơi đếm số đơn giản, xếp hình theo số lượng hoặc đọc các câu chuyện có liên quan đến con số để quan sát phản ứng của trẻ. Cách tốt nhất là nên cho bé trải nghiệm thử 1-2 buổi học tại các trung tâm. Bằng cách quan sát thái độ, sự hứng thú và khả năng tương tác của bé với phương pháp này, bạn sẽ có cái nhìn chính xác nhất.

Tóm lại, có nên cho con học toán tư duy soroban hay không phụ thuộc vào nhiều yếu tố, đặc biệt là độ tuổi và sự sẵn sàng của trẻ. Khi được học đúng thời điểm, toán tư duy soroban sẽ mang lại những lợi ích vượt trội, giúp trẻ phát triển toàn diện cả về tư duy, trí nhớ và sự tự tin.