Công nghệ âm thanh DTS là gì mà khiến tiếng nhạc “chạm” từng sợi thần kinh

Công nghệ âm thanh DTS là gì? Đây là câu hỏi mà nhiều người yêu điện ảnh, âm nhạc hay game đều quan tâm. DTS, viết tắt của Digital Theater Systems, đã trở thành một chuẩn mực trong ngành công nghiệp âm thanh, mang đến những trải nghiệm nghe vô cùng sống động và chân thực. Không chỉ đơn thuần là phát lại âm thanh, DTS còn là một hệ thống mã hóa và giải mã phức tạp, có khả năng tái tạo hiệu ứng âm thanh vòm một cách ấn tượng. 

1. Công nghệ âm thanh DTS là gì?

DTS là một công nghệ mã hóa và giải mã âm thanh kỹ thuật số đa kênh, được thiết kế để mang lại trải nghiệm âm thanh vòm chất lượng cao. Nó có khả năng nén dữ liệu âm thanh mà vẫn giữ được độ trung thực cao, giúp tái tạo âm thanh rõ nét, tách bạch từng dải tần số. DTS viết tắt của từ gì đã quá rõ ràng, nhưng chức năng của nó còn phức tạp hơn thế. Nó không chỉ là một định dạng âm thanh mà còn là một hệ thống toàn diện, từ khâu sản xuất, mã hóa cho đến giải mã tại thiết bị phát.

DTS ra đời vào năm 1993, lần đầu tiên được sử dụng trong bộ phim "Công viên kỷ Jura". Thời điểm đó, DTS đã tạo nên một cuộc cách mạng trong ngành điện ảnh nhờ khả năng mang đến âm thanh vòm sống động, vượt trội so với các công nghệ cũ. Kể từ đó, DTS không ngừng phát triển, cho ra đời nhiều định dạng mới với chất lượng ngày càng cao, trở thành một đối thủ cạnh tranh đáng gờm với Dolby Digital.

2. Nguyên lý hoạt động của công nghệ DTS

Để tạo ra âm thanh sống động, DTS hoạt động dựa trên một nguyên lý khoa học nhất định.

• Cách DTS mã hóa và giải mã tín hiệu âm thanh: Khi một bộ phim hoặc bài hát được tạo ra, dữ liệu âm thanh sẽ được mã hóa (nén) dưới định dạng DTS. Dữ liệu này được lưu trữ trên các đĩa Blu-ray, DVD hoặc các tệp kỹ thuật số. Khi phát lại, một bộ giải mã âm thanh DTS sẽ đọc dữ liệu đã nén, sau đó giải mã (giải nén) và phân tách tín hiệu âm thanh ra nhiều kênh khác nhau. Quá trình này giúp tái tạo lại âm thanh gốc một cách trung thực nhất.
• Quy trình xử lý dữ liệu âm thanh để tạo ra trải nghiệm chân thực: DTS không chỉ đơn thuần là nén và giải nén. Nó còn sử dụng các thuật toán phức tạp để xử lý và phân tách âm thanh, định vị vị trí âm thanh trong không gian. Ví dụ, tiếng súng nổ từ phía sau, tiếng xe chạy từ bên trái sẽ được tái tạo chính xác nhờ các loa tương ứng, mang lại cảm giác chân thực như đang ở trong khung cảnh đó.
• Các định dạng DTS phổ biến (DTS-HD Master Audio, DTS:X...):
  • DTS-HD Master Audio: Đây là định dạng âm thanh lossless (không nén) được sử dụng rộng rãi trên đĩa Blu-ray. Nó mang lại chất lượng âm thanh cao nhất, tương đương với âm thanh gốc tại phòng thu.
  • DTS:X: Đây là định dạng âm thanh 3D, đối thủ của Dolby Atmos. DTS:X có khả năng tạo ra âm thanh di chuyển linh hoạt trong không gian, bao gồm cả chiều cao, giúp người nghe cảm nhận được vị trí chính xác của từng âm thanh, từ tiếng máy bay bay trên đầu đến tiếng mưa rơi xung quanh.

3. Ưu điểm nổi bật của DTS

Vậy công nghệ âm thanh DTS là gì mà lại được đánh giá cao đến vậy? Dưới đây là những ưu điểm nổi bật của công nghệ này.

• Chất lượng âm thanh rõ nét, tách bạch từng dải tần: Nhờ tốc độ bitrate cao và thuật toán nén hiệu quả, DTS mang đến chất lượng âm thanh vượt trội. Từng dải âm từ bass trầm ấm đến treble cao vút đều được tái tạo một cách rõ ràng, tách bạch. Bạn có thể dễ dàng nghe thấy từng chi tiết nhỏ nhất trong bài hát hay bộ phim.
• Hiệu ứng âm thanh vòm (surround sound) ấn tượng: DTS có khả năng tạo ra hiệu ứng âm thanh vòm 5.1, 7.1 hoặc thậm chí là 11.1, giúp âm thanh bao trùm không gian. Điều này giúp bạn có cảm giác như đang ngồi giữa một rạp chiếu phim, nơi âm thanh có thể đến từ mọi phía, tạo nên một trải nghiệm nghe sống động và đầy kịch tính.
• Cảm giác không gian và chiều sâu: Với các định dạng cao cấp như DTS:X, âm thanh không chỉ phát ra từ các loa xung quanh mà còn có thể di chuyển theo chiều dọc. Điều này tạo ra một cảm giác không gian và chiều sâu ấn tượng, giúp bạn có cảm giác như đang thật sự ở trong khung cảnh đó. Chẳng hạn, tiếng mưa rơi sẽ được phát ra từ loa trần, tạo cảm giác như mưa đang rơi trên đầu bạn.

4. Ứng dụng của DTS trong đời sống

DTS không chỉ giới hạn ở rạp chiếu phim, mà đã được ứng dụng rộng rãi trong nhiều lĩnh vực khác.

• Trong điện ảnh: rạp chiếu phim, TV, Blu-ray: Rạp chiếu phim là nơi đầu tiên và cũng là nơi DTS phát huy hết sức mạnh của mình. Hiện nay, nhiều bộ phim bom tấn đều được tích hợp công nghệ DTS để mang lại trải nghiệm âm thanh tốt nhất cho khán giả. Ngoài ra, các đĩa Blu-ray, đầu phát đa phương tiện và TV thông minh cũng tích hợp bộ giải mã âm thanh DTS để phát lại âm thanh chất lượng cao tại gia đình.
• Trong âm nhạc: phòng thu, dàn âm thanh gia đình: Nhiều phòng thu chuyên nghiệp sử dụng công nghệ DTS để sản xuất và master nhạc, đảm bảo chất lượng âm thanh tốt nhất. Với những người yêu nhạc, DTS cũng đã trở thành một yếu tố quan trọng khi lựa chọn dàn âm thanh gia đình.
• Trong game: nâng cao trải nghiệm nhập vai: Âm thanh DTS trên điện thoại và các hệ máy console như PlayStation, Xbox giúp nâng cao trải nghiệm chơi game. Âm thanh vòm chân thực giúp người chơi dễ dàng xác định vị trí kẻ địch, âm thanh từ môi trường xung quanh, từ đó tăng sự nhập vai và khả năng chiến thắng.

5. So sánh DTS với các công nghệ âm thanh khác và xu hướng tương lai

• So sánh với Dolby Atmos, Dolby Digital: DTS và Dolby Digital là hai đối thủ cạnh tranh lâu đời. Cả hai đều có những ưu điểm riêng. DTS thường được đánh giá cao về chất lượng âm thanh nhờ bitrate cao, trong khi Dolby Digital lại có độ tương thích rộng hơn và phổ biến hơn. Với âm thanh 3D, DTS:X và Dolby Atmos cũng là hai đối thủ trực tiếp. Cả hai đều mang lại trải nghiệm âm thanh 3D ấn tượng, nhưng cách tiếp cận và công nghệ có đôi chút khác biệt.
• Xu hướng tích hợp DTS vào các thiết bị thông minh: Ngày nay, dts là gì đã không còn là câu hỏi của riêng những người đam mê âm thanh. Các thiết bị thông minh như điện thoại, máy tính bảng, loa thông minh đều đang dần tích hợp công nghệ DTS để cải thiện trải nghiệm nghe của người dùng. Xu hướng này giúp DTS tiếp cận đến một tệp khách hàng rộng lớn hơn.
• Tương lai của DTS trong thời đại âm thanh 3D và thực tế ảo (VR): Với sự phát triển của công nghệ thực tế ảo và thực tế tăng cường, nhu cầu về âm thanh 3D ngày càng tăng cao. Các công nghệ như DTS:X sẽ đóng vai trò quan trọng trong việc tạo ra một không gian âm thanh ảo sống động, giúp người dùng có những trải nghiệm chân thực hơn trong thế giới ảo.

Công nghệ âm thanh DTS là gì không chỉ là một thuật ngữ kỹ thuật mà là một minh chứng cho sự tiến bộ của ngành công nghiệp âm thanh. Từ những rạp chiếu phim đến những chiếc điện thoại thông minh, DTS đã và đang mang đến những trải nghiệm nghe vô cùng sống động và chân thực.