Khi mua máy tính thông số nào quan trọng nhất? Câu trả lời "sốc toàn tập"
Khi mua máy tính thông số nào quan trọng nhất? Câu trả lời “sốc toàn tập” khiến dân công nghệ bất ngờ vì lâu nay toàn hiểu sai.

Khi đứng trước vô vàn lựa chọn máy tính với hàng loạt thông số kỹ thuật phức tạp như CPU, RAM, SSD, GPU, nhiều người thường tự hỏi: "Khi mua máy tính thông số nào quan trọng nhất?". Mọi người thường nghĩ rằng câu trả lời sẽ là một con số, một mã hiệu CPU hay một dung lượng RAM khủng nào đó. Tuy nhiên, câu trả lời thực sự lại vô cùng đơn giản, đến mức "sốc toàn tập" và thay đổi hoàn toàn cách bạn suy nghĩ về việc mua máy tính. Tìm hiểu ngay cùng Điện máy Htech!
1. Vì sao thông số quyết định hiệu năng máy tính?
Mỗi thông số kỹ thuật trên máy tính đại diện cho một bộ phận phần cứng có nhiệm vụ riêng biệt. Hiệu năng của máy tính là kết quả của sự phối hợp nhịp nhàng giữa các bộ phận này để xử lý các tác vụ từ đơn giản đến phức tạp.
Bộ xử lý trung tâm (CPU): Đây là "não bộ" của máy tính. Nó chịu trách nhiệm thực hiện các phép tính, xử lý dữ liệu và điều phối hoạt động của các thành phần khác.
Bộ nhớ truy cập ngẫu nhiên (RAM): RAM là "bàn làm việc" của máy tính. Nó lưu trữ tạm thời các dữ liệu mà CPU cần truy cập nhanh chóng. Khi bạn mở nhiều ứng dụng hoặc tab trình duyệt, chúng sẽ chiếm không gian trên "bàn làm việc" này.
Ổ cứng (SSD/HDD): Đây là nơi lưu trữ dữ liệu lâu dài, giống như một "kho lưu trữ". Nó chứa hệ điều hành, các phần mềm và tất cả các tập tin của bạn.
Card đồ họa (GPU): Đây là "nghệ sĩ" của máy tính, chuyên xử lý và xuất hình ảnh ra màn hình.
Hiệu suất của một hệ thống phụ thuộc vào tốc độ của từng bộ phận và cách chúng tương tác với nhau. Một bộ phận yếu có thể làm giảm hiệu suất của toàn bộ hệ thống, bất kể những bộ phận khác có mạnh đến đâu. Chính vì vậy, việc hiểu rõ vai trò của từng thông số là bước đầu tiên để đưa ra quyết định mua sắm thông minh.

2. CPU và vai trò quan trọng của nó
CPU (Central Processing Unit) là trái tim và bộ não của mọi chiếc máy tính. Vai trò chính của nó là thực hiện các lệnh từ chương trình máy tính. Tốc độ và khả năng của CPU được quyết định bởi ba yếu tố chính:
Số nhân (Core): Mỗi nhân giống như một "bộ não" nhỏ, có thể xử lý một tác vụ độc lập. CPU đa nhân cho phép máy tính xử lý nhiều tác vụ cùng một lúc, hay còn gọi là đa nhiệm.
Xung nhịp (Clock Speed): Được đo bằng GHz, xung nhịp càng cao thì CPU xử lý càng nhanh. Tuy nhiên, một CPU có xung nhịp cao nhưng ít nhân có thể không bằng một CPU nhiều nhân có xung nhịp thấp hơn khi xử lý các tác vụ nặng đòi hỏi đa luồng.
Luồng (Thread): Mỗi luồng đại diện cho một luồng xử lý riêng biệt. Công nghệ siêu phân luồng (Hyper-Threading) của Intel và SMT của AMD cho phép mỗi nhân xử lý hai luồng cùng lúc, tăng hiệu quả đa nhiệm.
Đối với người dùng thông thường, như học sinh, sinh viên, nhân viên văn phòng, một CPU Intel Core i3 hoặc AMD Ryzen 3 là đủ để đáp ứng các nhu cầu cơ bản như lướt web, học online, soạn thảo văn bản hay xem phim.
Nếu bạn là một người sáng tạo nội dung, lập trình viên, hoặc game thủ, bạn sẽ cần một CPU mạnh hơn như Intel Core i5, i7 hoặc AMD Ryzen 5, 7. Các con chip này có nhiều nhân, luồng hơn và xung nhịp cao hơn, giúp xử lý các tác vụ nặng như render video, chạy máy ảo hay chơi game mượt mà hơn.
Thế hệ chip cũng rất quan trọng. Một con chip thế hệ mới nhất của Intel Core i5 có thể mạnh hơn một con chip Intel Core i7 đã ra đời cách đây vài năm. Vì vậy, đừng chỉ nhìn vào con số i3, i5, i7 mà hãy chú ý cả thế hệ của chip nữa.

3. RAM ảnh hưởng thế nào đến tốc độ? Mua máy tính nên mua bao nhiêu GB?
Nếu CPU là bộ não thì RAM (Random Access Memory) là "bàn làm việc" của nó. RAM lưu trữ các dữ liệu và chương trình mà CPU đang cần sử dụng, giúp CPU truy cập thông tin nhanh hơn rất nhiều so với việc lấy từ ổ cứng.
Hãy tưởng tượng bạn đang viết một bài luận. CPU là bộ não của bạn, còn bàn làm việc là RAM. Khi bạn cần tham khảo nhiều sách, bạn sẽ để chúng trên bàn làm việc (RAM) để tiện lấy hơn là phải đi vào thư viện (ổ cứng) mỗi lần cần tra cứu.
4GB RAM: Đây là mức tối thiểu cho các tác vụ cơ bản như lướt web, sử dụng Microsoft Office. Tuy nhiên, việc mở nhiều tab trình duyệt hoặc ứng dụng sẽ khiến máy bị chậm và giật lag.
8GB RAM: Mức dung lượng phổ biến và phù hợp nhất cho hầu hết người dùng. Với 8GB, bạn có thể thoải mái đa nhiệm, chạy các ứng dụng văn phòng, xem phim hay chơi các tựa game cơ bản. Đây là mức tiêu chuẩn mà hầu hết các máy tính hiện đại đều trang bị.
16GB RAM trở lên: Đây là mức dành cho những người dùng chuyên nghiệp. Nếu bạn là game thủ, nhà thiết kế đồ họa, lập trình viên, hoặc thường xuyên xử lý các tệp tin nặng, 16GB RAM sẽ giúp bạn làm việc trơn tru và hiệu quả hơn rất nhiều. Đối với các tác vụ cực kỳ nặng như render video 8K, 32GB RAM là một lựa chọn lý tưởng.
Kinh nghiệm mua laptop cho sinh viên: Với sinh viên, 8GB RAM là lựa chọn tối ưu. Nó vừa đủ để học tập, giải trí, vừa tiết kiệm chi phí. Nếu có điều kiện, hãy nâng cấp lên 16GB để sử dụng lâu dài và thoải mái hơn.

4. Ổ cứng SSD và HDD khác biệt ra sao?
Ổ cứng là nơi lưu trữ tất cả dữ liệu của bạn, từ hệ điều hành đến các tập tin cá nhân. Có hai loại ổ cứng phổ biến:
HDD (Hard Disk Drive): Sử dụng các đĩa từ quay để lưu trữ dữ liệu. Tốc độ chậm hơn nhiều so với SSD.
SSD (Solid State Drive): Sử dụng chip nhớ flash để lưu trữ dữ liệu. Tốc độ đọc/ghi dữ liệu của SSD nhanh hơn HDD gấp nhiều lần.
Sự khác biệt lớn nhất là tốc độ. Một chiếc laptop sử dụng ổ SSD sẽ khởi động hệ điều hành chỉ trong vài giây, các ứng dụng mở gần như tức thì. Ngược lại, một chiếc laptop chỉ có HDD sẽ mất hàng chục giây hoặc thậm chí cả phút để khởi động, và các ứng dụng cũng mất nhiều thời gian để tải.
Câu trả lời "sốc" về ổ cứng: Trong mọi trường hợp, một chiếc máy tính không có ổ SSD thì không nên mua. Cho dù bạn có CPU mạnh nhất hay RAM 32GB, nếu ổ cứng của bạn là HDD, toàn bộ hệ thống sẽ bị "thắt cổ chai". Đây là một trong những nâng cấp đáng giá nhất mà bạn có thể làm cho máy tính của mình.
Mua máy tính nên mua bao nhiêu GB?
256GB SSD: Mức tối thiểu. Đủ để cài hệ điều hành và một vài ứng dụng cần thiết.
512GB SSD: Mức lý tưởng cho hầu hết người dùng, đủ không gian cho hệ điều hành, các phần mềm và nhiều tập tin, game.
1TB SSD trở lên: Dành cho những người dùng cần lưu trữ nhiều dữ liệu lớn như video, ảnh chất lượng cao hoặc các tựa game "khủng".
Bạn nên chọn máy có ít nhất 256GB hoặc 512GB SSD để đảm bảo tốc độ. Nếu cần lưu trữ nhiều, bạn có thể mua thêm ổ cứng HDD di động hoặc một ổ SSD dung lượng lớn hơn.

5. Card đồ họa có cần thiết không?
Card đồ họa (GPU - Graphics Processing Unit) là một bộ xử lý chuyên biệt để xử lý các tác vụ liên quan đến hình ảnh. Có hai loại:
Card đồ họa tích hợp (Integrated Graphics): Được tích hợp sẵn trên CPU, chia sẻ RAM với CPU. Phù hợp cho các tác vụ cơ bản như lướt web, xem phim, làm văn phòng.
Card đồ họa rời (Dedicated Graphics Card): Một con chip riêng biệt với bộ nhớ RAM riêng (VRAM). Thường mạnh hơn nhiều so với card tích hợp.
Ai cần card đồ họa rời?
Game thủ: Card đồ họa là yếu tố quan trọng nhất để chơi game. Nó quyết định tốc độ khung hình (FPS) và chất lượng đồ họa của game.
Nhà thiết kế, dựng phim: Các phần mềm đồ họa chuyên nghiệp như Adobe Premiere, Photoshop, AutoCad yêu cầu một GPU mạnh để xử lý các tác vụ phức tạp như render, chỉnh sửa video.
Ai không cần card đồ họa rời?
Học sinh, sinh viên, nhân viên văn phòng: Nếu nhu cầu của bạn chỉ là học tập, làm việc, xem phim, một chiếc máy có card đồ họa tích hợp là đủ. Việc đầu tư vào card đồ họa rời sẽ không mang lại nhiều lợi ích mà lại làm tăng chi phí và giảm thời lượng pin.

6. Cách chọn laptop cấu hình mạnh và những điều cần lưu ý
Cách chọn laptop cấu hình mạnh: Một chiếc laptop cấu hình mạnh không có nghĩa là nó đắt tiền nhất. Nó là một sự kết hợp hài hòa giữa các thành phần.
CPU: Tìm các dòng chip H (High Performance) hoặc HQ (High Performance Quad-Core) của Intel. Đối với AMD, tìm các chip có đuôi H hoặc HS.
GPU: Tìm các dòng card đồ họa rời của NVIDIA (RTX series) hoặc AMD (Radeon RX series).
RAM: Tối thiểu 16GB để đảm bảo khả năng đa nhiệm tốt.
SSD: Tối thiểu 512GB SSD để đảm bảo tốc độ truy xuất dữ liệu.
Một cấu hình mạnh phải là một cấu hình cân bằng. Ví dụ, một chiếc laptop có CPU i7 nhưng chỉ có 8GB RAM và ổ HDD sẽ không thể mạnh bằng một chiếc laptop có CPU i5, 16GB RAM và SSD tốc độ cao.
Nên mua laptop hãng nào cho sinh viên? Thị trường có rất nhiều hãng, từ Dell, HP, Lenovo đến Acer, Asus, Apple. Mỗi hãng có những ưu điểm riêng về thiết kế, độ bền, dịch vụ hậu mãi.
Dell, HP, Lenovo: Phổ biến, bền bỉ, dễ sửa chữa và giá cả phải chăng. Phù hợp cho các bạn sinh viên cần một chiếc máy "nồi đồng cối đá".
Acer, Asus: Đa dạng về mẫu mã, cấu hình, giá cả hợp lý, đặc biệt là các dòng máy gaming.
Apple: Thiết kế đẹp, hệ điều hành mượt mà, nhưng giá thành cao và kén người dùng.
Quan trọng là bạn cần tìm hiểu về chính sách bảo hành, dịch vụ sau bán hàng của hãng tại Việt Nam để đảm bảo chiếc máy của bạn được hỗ trợ tốt nhất khi có sự cố.
Mua một chiếc máy tính không chỉ đơn giản là chọn con số lớn nhất. Câu trả lời "sốc" nhất cho câu hỏi Khi mua máy tính thông số nào quan trọng nhất chính là: Nhu cầu của bạn.
Một chiếc máy tính tốt không phải là chiếc có thông số cao nhất, mà là chiếc phù hợp nhất với công việc của bạn. Hãy xác định rõ bạn sẽ dùng máy để làm gì, ngân sách bao nhiêu, sau đó mới đi tìm một sự kết hợp cân bằng và hài hòa giữa các thông số.
Điện máy Htech hy vọng bài viết này đã cung cấp cho bạn những kiến thức hữu ích về khi mua máy tính thông số nào quan trọng nhất để bạn đưa ra quyết định mua sắm sáng suốt nhất. Nếu bạn có bất kỳ câu hỏi nào về một cấu hình cụ thể, hãy cho tôi biết, tôi sẽ giúp bạn phân tích nó!