Máy lọc không khí có tạo oxy không? 5 sự thật nhiều người hiểu sai bét

Một trong những câu hỏi phổ biến nhất là "máy lọc không khí có tạo oxy không?". Nhiều người tin rằng thiết bị này có thể làm giàu oxy cho căn phòng, giúp không khí trong lành hơn. Nhưng sự thật có phải vậy? Bài viết này Điện máy Htech sẽ "phơi bày" 5 sự thật ít ai biết về máy lọc không khí, giúp bạn hiểu đúng về cách chúng hoạt động, công dụng thực sự và tránh những quan niệm sai lầm phổ biến.

Máy lọc không khí hoạt động thế nào?

Để hiểu "máy lọc không khí có tạo oxy không?", trước hết chúng ta cần biết cách nó hoạt động. Máy lọc không khí không phải là thiết bị tạo ra chất mới, mà là thiết bị loại bỏ chất ô nhiễm.

Cơ chế hoạt động chung của hầu hết các máy lọc không khí hiện nay bao gồm:

• Hút không khí: Quạt tích hợp trong máy sẽ hút không khí từ môi trường xung quanh vào bên trong.

• Hệ thống lọc nhiều lớp: Không khí được đẩy qua một chuỗi các lớp màng lọc khác nhau, mỗi lớp có chức năng riêng:

  • Màng lọc thô (Pre-filter): Lọc các hạt bụi lớn, lông vật nuôi, xơ vải.

  • Màng lọc HEPA: Đây là trái tim của máy lọc không khí, có khả năng giữ lại đến 99.97% các hạt bụi siêu nhỏ có kích thước 0.3 micromet (bụi mịn PM2.5, phấn hoa, bào tử nấm mốc, vi khuẩn, virus).

  • Màng lọc than hoạt tính: Hấp thụ các loại khí độc hại, mùi hôi (mùi thuốc lá, mùi thức ăn, mùi vật nuôi), hóa chất bay hơi (VOCs).

  • Các công nghệ bổ sung (tùy chọn): Một số máy có thêm công nghệ ion âm (giúp các hạt bụi tích điện và lắng xuống), đèn UV (diệt khuẩn), hoặc tạo hơi ẩm.

• Thổi không khí sạch ra ngoài: Sau khi đi qua hệ thống lọc, không khí sạch sẽ được thổi trở lại môi trường phòng.

Máy lọc có tạo ra oxy không?

Đây là sự thật mà nhiều người hiểu sai bét: Máy lọc không khí KHÔNG TẠO RA OXY.

Chức năng duy nhất của máy lọc không khí là loại bỏ các chất ô nhiễm (bụi mịn, vi khuẩn, virus, mùi hôi, khí độc) ra khỏi không khí. Nó hoạt động như một "lá phổi nhân tạo" để làm sạch, chứ không có khả năng chuyển hóa các chất khác thành oxy hay bổ sung oxy vào không khí trong phòng.

• Không khí "trong lành" không đồng nghĩa với nhiều oxy. Máy lọc không khí giúp không khí sạch hơn, ít mầm bệnh và chất gây dị ứng hơn, mang lại cảm giác dễ chịu. Tuy nhiên, lượng oxy trong phòng vẫn giữ nguyên hoặc giảm nhẹ theo thời gian (do tiêu thụ oxy của con người và thiết bị).

• Máy lọc không khí không thay thế được việc thông gió. Để tăng nồng độ oxy trong phòng và loại bỏ CO2 (khí thở ra của con người), bạn vẫn cần phải mở cửa sổ, cửa chính để không khí lưu thông với bên ngoài. Máy lọc không khí phòng ngủ dù chạy cả đêm cũng không thể ngăn cản nồng độ CO2 tăng lên.

• Một số máy tạo ion âm có thể tạo ra ozone (O3) phụ phẩm. Ozone ở nồng độ cao có thể gây kích ứng đường hô hấp. Tuy nhiên, các máy lọc không khí hiện đại của các thương hiệu uy tín như máy lọc không khí Xiaomi thường được thiết kế để hạn chế tối đa việc phát tán ozone hoặc đạt chuẩn an toàn.

• Cây xanh mới là thứ tạo oxy tự nhiên. Nếu bạn muốn tăng oxy trong phòng một cách tự nhiên và hiệu quả, hãy trồng cây xanh. Cây xanh quang hợp sẽ hấp thụ CO2 và nhả ra oxy.

Cách chọn máy lọc phù hợp phòng

Để kinh nghiệm mua máy lọc không khí hiệu quả và không lãng phí, hãy chọn máy phù hợp với diện tích phòng:

• Diện tích phòng (CADR): Chỉ số quan trọng nhất là CADR (Clean Air Delivery Rate - Tốc độ phân phối không khí sạch). Chỉ số này cho biết lượng không khí sạch mà máy lọc có thể cung cấp trong một đơn vị thời gian (m3/giờ hoặc feet3/phút).

  • Công thức gợi ý: Diện tích phòng (m2) x (2.5 đến 3) = CADR tối thiểu (m3/giờ). Ví dụ, phòng 20m2 thì cần CADR khoảng 50 - 60m3/giờ.

  • Hãy chọn máy có CADR lớn hơn một chút so với tính toán để đảm bảo hiệu quả làm sạch tối ưu, đặc biệt nếu phòng có trần cao hoặc nhiều vật cản.

• Hệ thống lọc:

  • Bắt buộc phải có HEPA và Than hoạt tính: Đây là hai màng lọc cốt lõi và quan trọng nhất.

  • Màng lọc thô: Hầu hết máy đều có.

  • Các công nghệ bổ sung: Ionizer, UV, cảm biến bụi... là các tính năng tăng thêm, tùy nhu cầu mà lựa chọn.

• Độ ồn: Đặc biệt quan trọng đối với máy lọc không khí phòng ngủ. Hãy kiểm tra thông số độ ồn (dB) ở chế độ hoạt động thấp nhất. Dưới 30dB là lý tưởng cho phòng ngủ.

• Tính năng thông minh: Kết nối Wi-Fi, điều khiển qua ứng dụng điện thoại, cảm biến chất lượng không khí, chế độ tự động, hẹn giờ... mang lại sự tiện lợi khi sử dụng.

• Chi phí thay thế màng lọc: Màng lọc cần thay định kỳ (6 tháng - 2 năm tùy loại và tần suất sử dụng). Hãy tìm hiểu giá màng lọc thay thế để dự trù chi phí.

Lưu ý vị trí đặt máy lọc chuẩn

Vị trí đặt máy lọc không khí cũng ảnh hưởng lớn đến hiệu quả hoạt động:

• Đặt ở nơi có không khí lưu thông tốt: Tránh đặt máy sát tường, góc phòng hoặc bị đồ đạc che chắn. Nên đặt cách tường ít nhất 20-30cm để máy có thể hút và thổi không khí hiệu quả.

• Tránh các vị trí ẩm ướt: Không đặt gần nhà tắm, khu vực bếp ẩm ướt, dễ làm hỏng linh kiện điện tử và phát sinh nấm mốc trong màng lọc.

• Gần nguồn ô nhiễm (nếu có): Nếu có khu vực nào trong nhà thường xuyên có mùi hôi (khu vực hút thuốc, bếp, chuồng vật nuôi), bạn có thể đặt máy lọc không khí gần đó để xử lý mùi hiệu quả hơn.

• Phòng ngủ: Đặt cách giường ngủ một khoảng nhất định để không gây tiếng ồn khó chịu khi máy hoạt động.

Cách bảo trì máy lọc không khí

Việc bảo trì đúng cách sẽ giúp máy hoạt động hiệu quả và bền bỉ hơn, tránh được tác hại của máy lọc không khí do không được vệ sinh:

• Vệ sinh màng lọc thô định kỳ (2-4 tuần/lần):

  • Rút phích cắm điện của máy.

  • Tháo màng lọc thô (thường là lớp ngoài cùng, có thể rửa được).

  • Dùng máy hút bụi hoặc bàn chải mềm để hút/quét sạch bụi bám. Nếu có thể rửa, hãy rửa dưới vòi nước và phơi khô hoàn toàn trước khi lắp lại.

• Kiểm tra và thay thế màng lọc HEPA/Than hoạt tính (6 tháng - 2 năm/lần):

  • Đây là các màng lọc không thể rửa được và cần thay thế định kỳ theo khuyến nghị của nhà sản xuất.

  • Khi đèn báo thay bộ lọc sáng lên hoặc bạn cảm thấy hiệu suất lọc giảm, mùi hôi xuất hiện trở lại, đó là lúc cần thay thế.

  • Luôn sử dụng màng lọc chính hãng hoặc màng lọc tương thích chất lượng tốt.

• Vệ sinh cảm biến bụi (1-3 tháng/lần):

  • Nhiều máy có cảm biến bụi bẩn ở mặt sau hoặc bên cạnh. Dùng tăm bông khô hoặc chổi mềm để làm sạch khu vực này, giúp cảm biến hoạt động chính xác hơn.

• Lau sạch vỏ máy:

  • Dùng khăn ẩm mềm lau sạch bụi bẩn bám trên vỏ ngoài của máy.

  • Không sử dụng hóa chất tẩy rửa mạnh.

Bằng cách hiểu rõ "máy lọc không khí có tạo oxy không?" và áp dụng các mẹo sử dụng, bảo trì đúng cách, bạn sẽ tận dụng tối đa lợi ích mà thiết bị này mang lại, giúp không gian sống luôn trong lành và bảo vệ sức khỏe cho cả gia đình.