Những điều cần biết khi sử dụng gas R134A cho điều hòa và tủ lạnh

Gas R134a là loại gas được sử dụng phổ biến nhất hiện nay cho các thiết bị điều hòa không khí và tủ lạnh. Vậy loại gas này có ưu điểm gì? Cách bảo quản và sử dụng an toàn ra sao? Hãy cùng Điện máy Htech tìm hiểu ngay trong bài viết dưới đây nhé!

1. Gas R134A là gì và được dùng phổ biến ở đâu?

Gas R134A là một loại môi chất lạnh thuộc nhóm hydrofluorocarbon (HFC), không chứa clo, nên không gây hại đến tầng ozon. Đây là một trong các loại môi chất lạnh được sử dụng phổ biến nhất hiện nay trong nhiều thiết bị làm lạnh dân dụng và công nghiệp.

Về mặt kỹ thuật, gas R134A có nhiệt độ bay hơi thấp và áp suất vận hành ổn định, phù hợp với nhiều dòng tủ lạnh và điều hòa đời mới. Không giống như các loại gas lạnh truyền thống như R22 – vốn đã bị loại bỏ dần do ảnh hưởng đến môi trường, r134a là sự thay thế an toàn và hiệu quả hơn.

Bạn có thể dễ dàng tìm thấy gas R134A trong:

• Các dòng tủ lạnh dân dụng.
• Máy điều hòa không khí cho gia đình hoặc xe hơi.
• Máy làm lạnh công nghiệp, kho lạnh.
• Một số thiết bị y tế như tủ bảo quản vacxin, dược phẩm.

Nhờ đặc tính không cháy, không ăn mòn kim loại, độ an toàn cao nên gas lạnh R134A ngày càng được các nhà sản xuất tin dùng và phổ biến trên thị trường toàn cầu.

2. Ưu điểm của gas R134A so với loại khác

So với các dòng gas lạnh đời cũ như R22 hay một số lựa chọn mới hơn như R32, gas R134A vẫn giữ được vị thế đáng kể nhờ nhiều ưu điểm nổi bật.

2.1 Khả năng làm lạnh ổn định

Gas R134A có áp suất bay hơi thấp, dễ kiểm soát, giúp thiết bị vận hành êm ái và tiết kiệm điện năng hơn. Điều này đặc biệt phù hợp cho các thiết bị hoạt động liên tục như tủ lạnh.

2.2 Tính an toàn cao

Gas R134A không độc hại, không cháy nổ và cũng không gây ăn mòn các vật liệu kim loại thường dùng trong hệ thống lạnh. Đây là lý do tại sao nhiều hãng điện lạnh ưu tiên sử dụng nó trong các thiết bị gia dụng.

2.3 Bảo vệ môi trường

Khác với R22 – loại gas lạnh đã bị cấm sử dụng tại nhiều quốc gia, r134a không chứa clo nên không làm suy giảm tầng ozon. Dù vẫn có chỉ số GWP (tác động tới hiệu ứng nhà kính) tương đối, nhưng so với nhiều loại gas lanh khác, nó vẫn được coi là lựa chọn thân thiện hơn với môi trường.

2.4 Tính tương thích cao

Gas R134A hoạt động tốt với nhiều loại dầu bôi trơn tổng hợp như POE, giúp kéo dài tuổi thọ máy nén và giảm hao mòn các bộ phận chuyển động trong hệ thống.

3. Điều kiện bảo quản và sử dụng an toàn

Khi sử dụng gas R134A, việc tuân thủ đúng quy trình và điều kiện bảo quản là rất quan trọng để đảm bảo hiệu quả và an toàn.

3.1 Bảo quản đúng tiêu chuẩn

• Gas R134A nên được bảo quản trong các bình chứa chuyên dụng bằng kim loại, đặt nơi khô ráo, thoáng mát.
• Tránh tiếp xúc trực tiếp với ánh nắng mặt trời hoặc nhiệt độ cao vì có thể gây giãn nở, tăng áp và tiềm ẩn nguy cơ nổ.
• Bình gas lạnh R134A nên được kiểm tra định kỳ để tránh rò rỉ hoặc hư hỏng.

3.2 An toàn khi sử dụng

• Khi thao tác nạp hoặc thay thế gas 134A, cần sử dụng đồng hồ đo áp suất chuyên dụng và tuân thủ đúng quy trình kỹ thuật.
• Không được hít trực tiếp gas r134a vì có thể gây chóng mặt, buồn nôn do thay thế oxy trong phổi.
• Tránh để gas lạnh tiếp xúc trực tiếp với da vì nhiệt độ bay hơi thấp có thể gây bỏng lạnh.
• Luôn đeo đồ bảo hộ như găng tay, kính che mắt khi thao tác.

Việc sử dụng đúng cách và bảo quản cẩn thận sẽ giúp kéo dài tuổi thọ của thiết bị, đảm bảo tính ổn định trong quá trình vận hành và hạn chế tối đa các rủi ro liên quan.

4. So sánh R134A với R22, R32, R290

Việc lựa chọn loại gas lạnh phù hợp là yếu tố then chốt để đảm bảo hiệu quả làm lạnh và chi phí vận hành lâu dài. Dưới đây là một số điểm so sánh giúp bạn hiểu rõ hơn về gas R134A và các lựa chọn khác.

4.1 So với R22

• Gas R134A thân thiện hơn với môi trường do không chứa clo, trong khi R22 gây suy giảm tầng ozon.
• R22 có khả năng làm lạnh nhanh hơn nhưng đã bị hạn chế sử dụng tại nhiều quốc gia.
• R134a là giải pháp thay thế phổ biến cho R22 nhờ độ an toàn và chi phí hợp lý.

4.2 So với R32

• R32 có hiệu suất làm lạnh cao và GWP thấp hơn gas R134A, nhưng lại dễ cháy hơn.
• R134a phù hợp hơn với các thiết bị yêu cầu tính ổn định và an toàn cao.

4.3 So với R290

• R290 (propan) có hiệu suất làm lạnh tốt và tác động môi trường thấp, nhưng mức độ dễ cháy rất cao.
• Gas lạnh R134A an toàn hơn về mặt cháy nổ và phổ biến hơn trong các thiết bị dân dụng.

Mỗi loại gas lạnh có ưu điểm và hạn chế riêng, tùy theo nhu cầu sử dụng mà bạn nên lựa chọn cho phù hợp.

5. Cách nhận biết điều hòa hoặc tủ lạnh dùng gas R134A

Để xác định thiết bị có sử dụng gas R134A hay không, bạn có thể dựa vào nhiều dấu hiệu rõ ràng ngay trên sản phẩm hoặc qua một số phương pháp kiểm tra cơ bản.

5.1 Tem nhãn trên thiết bị

• Hầu hết các thiết bị như tủ lạnh hoặc điều hòa đều có tem dán bên hông hoặc phía sau ghi rõ thông tin gas lạnh sử dụng.
• Nếu thấy ghi “R134A” hoặc “gas 134A”, đó chính là thiết bị bạn đang cần.

5.2 Sổ tay kỹ thuật

• Sách hướng dẫn sử dụng của thiết bị cũng ghi rất rõ loại gas lạnh R134A nếu nó được sử dụng.
• Kiểm tra phần thông số kỹ thuật hoặc phần hướng dẫn bảo trì định kỳ.

5.3 Kích thước ống đồng

Thiết bị dùng gas R134A thường có đường ống nhỏ hơn so với những thiết bị dùng R22 hoặc R32. Điều này do áp suất vận hành khác nhau nên nhà sản xuất sẽ thiết kế ống dẫn phù hợp.

Nhận biết chính xác giúp bạn bảo trì đúng cách và không dùng sai loại gas lanh, tránh gây hư hỏng nghiêm trọng đến thiết bị.

6. Cảnh báo và lưu ý khi nạp gas hoặc bảo trì thiết bị

Quá trình nạp hoặc thay gas R134A cần được thực hiện cẩn thận để đảm bảo hiệu suất thiết bị và an toàn cho người thao tác. Dưới đây là một số cảnh báo và lưu ý quan trọng:

• Không nạp nhầm loại gas: Dùng sai gas lạnh có thể gây hỏng máy nén, giảm hiệu suất hoặc thậm chí hỏng toàn bộ hệ thống.
• Chỉ dùng dụng cụ chuyên dụng: Thiết bị đo áp suất, đồng hồ nạp gas phải đúng chuẩn cho gas 134A để đảm bảo chính xác.
• Thực hiện trong môi trường thông thoáng: Tránh nạp gas trong không gian kín vì lượng nhỏ r134a cũng có thể chiếm chỗ oxy, gây ngạt nếu không cẩn thận.
• Không tái sử dụng gas đã xả: Gas lạnh R134A đã xả ra ngoài không khí không nên tái sử dụng do đã bị nhiễm tạp chất, có thể gây hỏng hệ thống làm lạnh.

Việc bảo trì và nạp gas R134A nên được thực hiện định kỳ 1–2 năm/lần tùy vào điều kiện sử dụng để đảm bảo hiệu quả tối ưu và tuổi thọ lâu dài cho thiết bị.