Xóa ứng dụng mặc định trên Android “hồi sinh” điện thoại cũ giật lag

Xóa ứng dụng mặc định trên Android là một nhu cầu phổ biến của nhiều người dùng, đặc biệt là khi điện thoại bắt đầu có dấu hiệu chậm chạp, giật lag. Những ứng dụng được cài đặt sẵn từ nhà sản xuất hoặc nhà mạng thường chiếm dụng bộ nhớ và tài nguyên hệ thống, ngay cả khi bạn không bao giờ sử dụng chúng. Vậy, xóa ứng dụng mặc định trên Android có những lợi ích gì và làm thế nào để thực hiện an toàn?

1. Ứng dụng mặc định trên Android là gì và vì sao gây giật lag?

Trước khi tìm hiểu cách xóa các ứng dụng không cần thiết trên Android, chúng ta cần hiểu rõ bản chất của chúng. Ứng dụng mặc định trên Android, hay còn gọi là bloatware hoặc ứng dụng hệ thống, là những ứng dụng được nhà sản xuất điện thoại hoặc nhà mạng cài đặt sẵn trên thiết bị ngay từ khi xuất xưởng. 

Lý do những ứng dụng này thường gây ra tình trạng giật lag là vì:

• Tốn bộ nhớ RAM và chiếm dung lượng lưu trữ: Mỗi ứng dụng đều cần một phần bộ nhớ RAM để hoạt động và chiếm một không gian nhất định trên bộ nhớ trong. Với số lượng lớn ứng dụng mặc định, ngay cả khi không sử dụng, chúng vẫn "ngốn" đáng kể tài nguyên quý giá này.
• Thường chạy ngầm dù không sử dụng: Nhiều ứng dụng mặc định được thiết lập để tự động chạy ngầm khi khởi động máy hoặc theo các sự kiện nhất định. Điều này tiêu tốn pin, CPU và RAM, làm chậm hiệu suất tổng thể của điện thoại.
• Không phải ứng dụng nào cũng hữu ích với người dùng: Một số ứng dụng mặc định có thể hữu ích, nhưng phần lớn là những tiện ích mà người dùng ít khi dùng đến hoặc đã có các ứng dụng thay thế tốt hơn.

2. Lợi ích khi xóa ứng dụng mặc định trên Android khỏi thiết bị

Thực hiện gỡ bỏ ứng dụng mặc định trên Android mang lại nhiều lợi ích rõ rệt cho hiệu năng của thiết bị:

• Giải phóng bộ nhớ trong và RAM: Đây là lợi ích lớn nhất. Việc loại bỏ các ứng dụng không cần thiết sẽ giải phóng đáng kể dung lượng lưu trữ và bộ nhớ RAM, tạo không gian cho các ứng dụng và dữ liệu bạn thực sự cần.
• Giảm tình trạng giật, lag, phản hồi chậm: Khi ít ứng dụng chạy ngầm và hệ thống có nhiều RAM trống hơn, điện thoại sẽ hoạt động mượt mà hơn, các thao tác phản hồi nhanh chóng, giảm thiểu tình trạng giật, lag khó chịu.
• Tăng tốc độ khởi động và xử lý của điện thoại: Ít ứng dụng tự động khởi động cùng hệ thống giúp quá trình khởi động máy nhanh hơn. Đồng thời, CPU cũng không phải "gánh" quá nhiều tác vụ nền, giúp tăng tốc độ xử lý chung.

3. Các cách xóa ứng dụng mặc định trên Android phổ biến (không cần root)

Nhiều người thắc mắc tại sao không xóa được ứng dụng trên Android hoặc cách xóa ứng dụng hệ thống không cần root. Thực tế, có một số phương pháp phổ biến để gỡ bỏ ứng dụng cứng đầu trên Android mà không cần quyền root:

Cách 1: Vô hiệu hóa (Disable)

Đây là phương pháp đơn giản và an toàn nhất, dành cho người dùng phổ thông và là cách tắt ứng dụng hệ thống Android được khuyến nghị đầu tiên.

Thực hiện:

• Vào Cài đặt (Settings) trên điện thoại.
• Chọn Ứng dụng (Apps) hoặc Quản lý ứng dụng (App manager).
• Tìm và chọn ứng dụng mặc định bạn muốn vô hiệu hóa.
• Nhấn vào nút Vô hiệu hóa (Disable). Nếu không thấy nút này, ứng dụng đó có thể không cho phép vô hiệu hóa hoặc là ứng dụng cốt lõi của hệ thống.

Ưu điểm: Không xóa triệt để ứng dụng khỏi bộ nhớ trong, nhưng ngăn ứng dụng đó chạy ngầm, không xuất hiện trên màn hình chính hay danh sách ứng dụng, và không tiêu tốn RAM hay pin.

Nhược điểm: Vẫn chiếm dung lượng bộ nhớ lưu trữ trên thiết bị.

Cách 2: Sử dụng ứng dụng bên thứ ba hỗ trợ gỡ cài đặt hệ thống

Có một số ứng dụng trên Play Store hoặc các công cụ trên máy tính giúp xóa app không cần root.

Ví dụ:

• Package Disabler (Samsung): Một số ứng dụng này được thiết kế riêng cho các dòng máy cụ thể (như Samsung), cho phép vô hiệu hóa ứng dụng hệ thống dễ dàng hơn.
• ADB AppControl: Đây là một công cụ trên máy tính với giao diện đồ họa, giúp bạn dễ dàng nhìn thấy và gỡ cài đặt các ứng dụng trên điện thoại thông qua ADB mà không cần gõ lệnh.

Yêu cầu: Thường cần cấp quyền đặc biệt (ví dụ: quyền quản trị thiết bị) hoặc sử dụng thông qua kết nối máy tính với ADB.

Ưu điểm: Giao diện trực quan, dễ sử dụng hơn ADB dòng lệnh truyền thống.

Nhược điểm: Cần tìm hiểu kỹ ứng dụng và nguồn gốc để tránh cài đặt phần mềm độc hại.

4. Những ứng dụng nên và không nên xóa khi thực hiện cách xóa ứng dụng không xóa được

Việc gỡ bỏ ứng dụng mặc định trên Android cần phải cẩn trọng để tránh làm hỏng hệ thống.

Nên xóa/vô hiệu hóa:

• Ứng dụng thời tiết, game mặc định, trình duyệt hãng, dịch vụ riêng của hãng sản xuất: Ví dụ: Samsung Health, Galaxy Store (nếu bạn không dùng), các game demo, trình duyệt của Xiaomi/Oppo nếu bạn đã dùng Chrome.
• Bloatware từ nhà mạng: Các ứng dụng quảng cáo hoặc dịch vụ riêng của nhà mạng di động thường không cần thiết.

Không nên xóa:

• Google Play Services, Google Play Store: Đây là hai ứng dụng cốt lõi của Android, cần thiết để các ứng dụng khác hoạt động và cập nhật. Không bao giờ xóa chúng.
• Trình quay số, tin nhắn, cài đặt hệ thống: Các ứng dụng cơ bản như Điện thoại, Tin nhắn, Danh bạ, Cài đặt, Camera, Thư viện ảnh (Photos/Gallery) là rất quan trọng cho chức năng cơ bản của điện thoại.
• Các ứng dụng liên quan đến bảo mật hệ thống: Ví dụ: Android System WebView, Google Play Protect.

5. Lưu ý và mẹo để tránh lỗi khi gỡ ứng dụng cứng đầu trên Android

Khi thực hiện xóa ứng dụng mặc định trên Android, hãy tuân thủ các lưu ý sau để đảm bảo an toàn cho thiết bị:

• Sao lưu dữ liệu quan trọng: Trước khi thực hiện bất kỳ thao tác gỡ bỏ nào, đặc biệt là với ADB hoặc ứng dụng bên thứ ba, hãy sao lưu toàn bộ dữ liệu quan trọng của bạn lên đám mây hoặc máy tính.
• Tìm hiểu kỹ tên gói ứng dụng: Nếu dùng ADB, hãy chắc chắn bạn đã tìm đúng tên gói (package name) của ứng dụng cần xóa. Sai tên gói có thể dẫn đến việc xóa nhầm ứng dụng quan trọng.
• Chỉ gỡ những ứng dụng không ảnh hưởng đến hệ thống: Nếu không chắc chắn về một ứng dụng nào đó, đừng xóa.
• Nên thử “Vô hiệu hóa” trước khi gỡ triệt để: Thử vô hiệu hóa app trước. Nếu sau một thời gian máy vẫn hoạt động ổn định và không gặp vấn đề gì, bạn có thể cân nhắc gỡ bỏ triệt để sau. Đây là một cách xóa ứng dụng không xóa được an toàn nhất.

Việc xóa ứng dụng mặc định trên Android có thể giúp điện thoại của bạn hoạt động mượt mà và hiệu quả hơn. Tuy nhiên, hãy luôn cẩn trọng và tìm hiểu kỹ trước khi thực hiện để tránh gây ra các lỗi không mong muốn cho thiết bị.