Mẹo chữa giật mình khi ngủ cực đơn giản “tạm biệt” tỉnh giấc đột ngột giữa đêm

Mẹo chữa giật mình khi ngủ là một chủ đề được rất nhiều người quan tâm, bởi tình trạng ngủ hay giật mình không chỉ gây khó chịu mà còn ảnh hưởng nghiêm trọng đến chất lượng giấc ngủ và sức khỏe tổng thể. Cảm giác đột ngột chới với, hẫng hụt hoặc như đang rơi khi đang ngủ bị giật mình là hiện tượng khá phổ biến, được gọi là co giật Hypnic. Mặc dù thường vô hại, nhưng nếu tình trạng này xảy ra liên tục, nó có thể là dấu hiệu cho thấy cơ thể bạn đang gặp vấn đề về sức khỏe tinh thần hoặc thể chất. Bài viết này sẽ giúp bạn hiểu rõ nguyên nhân dẫn đến hiện tượng này và cung cấp những giải pháp, mẹo hữu ích để cải thiện giấc ngủ, giúp bạn ngủ sâu và ngon hơn.

1. Nguyên nhân giật mình khi ngủ

Trước khi tìm kiếm giải pháp, bạn cần hiểu rõ tại sao cơ thể lại phản ứng như vậy khi ngủ. Hiện tượng giật mình khi ngủ có thể xuất phát từ nhiều nguyên nhân khác nhau, từ sinh lý đến thói quen sinh hoạt.

• Thiếu ngủ, mệt mỏi hoặc căng thẳng: Đây là một trong những nguyên nhân phổ biến nhất. Khi cơ thể quá mệt mỏi hoặc chịu nhiều áp lực, não bộ và hệ thần kinh sẽ trở nên nhạy cảm hơn. Tình trạng này khiến bạn ngủ không sâu giấc hay giật mình vì não không thể chuyển đổi mượt mà từ trạng thái tỉnh sang trạng thái ngủ sâu. Tình trạng căng thẳng kéo dài cũng làm tăng sản xuất cortisol, một loại hormone gây ra cảm giác lo âu và làm gián đoạn giấc ngủ.
• Yếu tố sinh lý: Trong một số trường hợp, hiện tượng giật mình là phản ứng sinh lý bình thường của cơ thể.
  • Chuyển giai đoạn giấc ngủ: Khi cơ thể chuyển từ giai đoạn ngủ nông sang ngủ sâu, nhịp tim và nhịp thở giảm dần. Não bộ có thể hiểu nhầm quá trình này là dấu hiệu nguy hiểm và gửi tín hiệu co cơ đột ngột để "đánh thức" bạn.
  • Phản ứng với môi trường: Một tiếng động bất ngờ, một cơn gió lạnh hoặc sự thay đổi nhiệt độ đột ngột cũng có thể kích hoạt phản ứng giật mình.
• Trẻ nhỏ và người cao tuổi: Đặc biệt, hiện tượng trẻ ngủ hay giật mình rất phổ biến. Hệ thần kinh của trẻ sơ sinh chưa hoàn thiện, dễ phản ứng với âm thanh và ánh sáng. Ở người lớn tuổi, các chức năng cơ thể suy giảm, hệ thần kinh cũng nhạy cảm hơn.

2. Chuẩn bị môi trường ngủ lý tưởng

Một môi trường ngủ chất lượng là yếu tố then chốt giúp bạn có giấc ngủ ngon và giảm thiểu hiện tượng giật mình. Dù bạn hay người thân đang gặp tình trạng này, hãy bắt đầu bằng việc cải thiện không gian nghỉ ngơi.

• Giữ phòng ngủ tối, yên tĩnh và nhiệt độ dễ chịu: Bóng tối hoàn toàn giúp cơ thể sản xuất melatonin tốt hơn. Sử dụng rèm cửa dày để chặn ánh sáng từ bên ngoài. Đảm bảo phòng ngủ yên tĩnh bằng cách sử dụng nút bịt tai hoặc máy tạo tiếng ồn trắng (white noise) nếu cần. Nhiệt độ lý tưởng cho giấc ngủ thường là từ 18-22 độ C. Nhiệt độ quá nóng hoặc quá lạnh đều có thể làm gián đoạn giấc ngủ.
• Dùng chăn gối phù hợp, thoải mái: Chọn chăn gối có chất liệu mềm mại, thoáng khí. Gối không quá cao hoặc quá thấp để đảm bảo cột sống được giữ thẳng. Chăn nên có trọng lượng vừa phải, không quá nặng để tránh gây áp lực lên cơ thể.
• Tránh tiếng ồn và ánh sáng xanh: Trước khi ngủ, hãy tắt tất cả các thiết bị điện tử. Nếu bạn có thói quen đọc sách trước khi ngủ, hãy dùng đèn ngủ có ánh sáng vàng dịu nhẹ. Ánh sáng xanh từ màn hình điện thoại, máy tính bảng làm rối loạn nhịp sinh học và khiến bạn khó đi vào giấc ngủ sâu.

3. Thói quen và kỹ thuật thư giãn trước khi ngủ

Để giảm bớt tình trạng ngủ hay bị giật mình là bị gì, bạn cần rèn luyện thói quen thư giãn trước khi ngủ. Việc này giúp cơ thể và tâm trí sẵn sàng cho một giấc ngủ sâu.

• Thở sâu, hít thở chậm: Đây là một kỹ thuật đơn giản nhưng rất hiệu quả. Nằm trên giường, hít một hơi thật sâu bằng mũi, giữ trong 3-5 giây rồi thở ra từ từ bằng miệng. Lặp lại 5-10 lần. Kỹ thuật này giúp làm dịu hệ thần kinh, giảm căng thẳng và đưa cơ thể vào trạng thái thư giãn.
• Tắm hoặc ngâm chân nước ấm: Một trong những mẹo chữa giật mình khi ngủ hiệu quả nhất là làm ấm cơ thể. Tắm nước ấm trước khi ngủ 30-60 phút giúp thư giãn các cơ bắp, giảm căng thẳng. Nếu không tiện tắm, ngâm chân với nước ấm và một chút muối gừng cũng rất tốt.
• Tạo lịch ngủ cố định: Cơ thể con người có một đồng hồ sinh học tự nhiên. Đi ngủ và thức dậy vào cùng một thời điểm mỗi ngày, kể cả cuối tuần, sẽ giúp cơ thể điều chỉnh nhịp sinh học, từ đó giấc ngủ sẽ sâu và đều đặn hơn.
• Tập yoga hoặc thiền định: Các bài tập yoga nhẹ nhàng hoặc thiền định trước khi ngủ khoảng 15 phút giúp giải tỏa căng thẳng, thư giãn tâm trí và cơ thể. Những bài tập này không yêu cầu nhiều sức lực nhưng mang lại hiệu quả cao.

4. Mẹo trực tiếp giúp giảm giật mình khi ngủ

Ngoài các thói quen lâu dài, có một vài mẹo nhỏ bạn có thể áp dụng ngay để cải thiện tình trạng giật mình:

• Sử dụng gối ôm hoặc chăn quấn nhẹ: Việc ôm một chiếc gối hoặc quấn mình trong chăn tạo cảm giác an toàn, đặc biệt hữu ích cho những người thường xuyên giật mình khi ngủ. Cảm giác được bao bọc giúp cơ thể thư giãn hơn, tránh được các phản xạ giật mình đột ngột. Đây cũng là cách làm cho trẻ hết giật mình khi ngủ rất hiệu quả. Bạn có thể dùng một chiếc chăn mỏng hoặc khăn xô để quấn bé, tạo cảm giác như đang được mẹ ôm ấp.
• Uống trà thảo mộc hoặc sữa ấm: Một ly trà hoa cúc, trà tâm sen hoặc một ly sữa ấm trước khi ngủ 30 phút có thể giúp cơ thể dễ dàng đi vào giấc ngủ hơn. Các loại đồ uống này có tính chất an thần nhẹ, làm dịu hệ thần kinh và giúp bạn ngủ sâu hơn.
• Massage cơ thể: Massage nhẹ nhàng vùng vai, cổ và lưng trước khi ngủ giúp máu lưu thông tốt hơn, làm dịu các cơ bắp bị căng cứng do một ngày làm việc mệt mỏi. Bạn có thể tự massage hoặc nhờ người thân giúp.
• Hạn chế đồ ăn nặng vào buổi tối: Ăn quá no vào buổi tối sẽ khiến hệ tiêu hóa phải làm việc vất vả, gây khó chịu và ảnh hưởng đến giấc ngủ. Nên ăn bữa tối nhẹ nhàng, cách giờ ngủ ít nhất 2-3 tiếng.

5. Khi nào cần gặp bác sĩ

Mặc dù các mẹo chữa giật mình khi ngủ trên rất hữu ích, nhưng trong một số trường hợp, tình trạng này có thể là dấu hiệu của một vấn đề sức khỏe nghiêm trọng hơn.

• Giật mình kèm các triệu chứng bất thường: Nếu hiện tượng giật mình kèm theo các triệu chứng như mất ngủ kéo dài, đau đầu, mệt mỏi mãn tính, lo âu, hoặc các cơn ác mộng lặp đi lặp lại, bạn nên đi khám bác sĩ. Bác sĩ có thể chẩn đoán chính xác nguyên nhân và đưa ra phương pháp điều trị phù hợp.
• Xem xét kiểm tra sức khỏe chuyên sâu: Bác sĩ có thể đề xuất các xét nghiệm để kiểm tra tình trạng thiếu hụt vitamin, khoáng chất hoặc các vấn đề thần kinh. Trong một số trường hợp hiếm gặp, hiện tượng này có thể liên quan đến các bệnh lý về thần kinh hoặc rối loạn giấc ngủ.
• Lưu ý: Tất cả các mẹo được đề cập ở trên chỉ áp dụng cho những trường hợp giật mình nhẹ, không phải là giải pháp thay thế cho tư vấn và điều trị y tế chuyên nghiệp.

Giật mình khi ngủ là một hiện tượng phổ biến và có thể được cải thiện đáng kể bằng những thay đổi đơn giản trong thói quen sống và môi trường ngủ. Bằng cách áp dụng những mẹo chữa giật mình khi ngủ đã chia sẻ, bạn có thể từng bước lấy lại giấc ngủ ngon và sâu, từ đó nâng cao chất lượng cuộc sống và sức khỏe tổng thể.