Block máy lạnh là gì? cấu tạo và nguyên lý hoạt động của block máy lạnh

Block máy lạnh là một trong những bộ phận nòng cốt trong máy lạnh. Để máy lạnh được vận hành được vận hành trơn tru thì các bộ phận phải hoạt động kết hợp nhịp nhàng. khi bộ phận này gặp vấn đề bị hư sẽ ánh hưởng rất lớn đến khả năng làm lạnh của máy. Vậy block máy lạnh là gì? cấu tạo và hoạt động của nó ra sao? Hãy cùng Điện máy Htech tìm hiểu điều đó qua bài viết dưới đây nhé!

1. Block máy lạnh là gì?

Block máy lạnh hay còn gọi là máy nén điều hòa là một thành phần chính của hệ thống máy lạnh. Nó có nhiệm vụ quan trọng trong việc làm lạnh không khí trong các hệ thống điều hòa không khí cũng như các hệ thống làm lạnh khác.

Công việc chính của block là hút chất làm lạnh từ phần dàn hơi (dàn lạnh) của hệ thống, sau đó nén và nâng cao áp suất của chất làm lạnh đó trước khi đẩy nó vào phần dàn nước (dàn nóng). Quá trình này gây ra sự gia nhiệt và làm cho chất làm lạnh chuyển từ trạng thái hơi sang trạng thái lỏng, từ đó làm mát không khí hoặc môi trường cần làm lạnh.

2. Các loại block máy lạnh phổ biến

Dựa vào các đặc điểm chung người ta chia block máy lạnh thành 3 loại phổ biến:

- Block máy lạnh dạng piston: Đây là loại block máy lạnh cơ bản nhất, sử dụng piston để nén và làm lạnh chất làm lạnh. Cấu trúc bao gồm trục khuỷu, piston, van đẩy và van hút. Block máy lạnh dạng piston thường được sử dụng trong các hệ thống máy lạnh trung bình đến lớn.

- Block máy lạnh dạng cuộn (xoắn ốc): Còn được gọi là block máy lạnh dạng scroll, loại này sử dụng một cặp đĩa xoắn ốc hoạt động cùng nhau để nén chất làm lạnh. Block máy lạnh dạng cuộn thường được ưa chuộng vì hiệu suất cao, ít tiếng ồn và độ ổn định tốt.

- Block máy lạnh dạng swing: Còn được gọi là block máy lạnh dạng xoay, loại này sử dụng một cơ chế xoay để tạo ra chuyển động piston. Block máy lạnh dạng swing thường có kích thước nhỏ đến trung bình và được sử dụng trong các ứng dụng cá nhân hoặc văn phòng.

3. Chức năng chính của block máy lạnh là gì?

Chức năng chính của block máy lạnh là nén và luân chuyển chất làm lạnh qua hệ thống để tạo ra điều kiện làm lạnh hoặc làm nóng không khí hoặc môi trường khác. Block máy lạnh tạo ra áp suất cao để nén chất làm lạnh từ trạng thái khí sang trạng thái lỏng. Quá trình nén này làm tăng nhiệt độ và áp suất của chất làm lạnh. Sau khi chất làm lạnh được nén, block máy lạnh đẩy chất này qua hệ thống ống dẫn từ dàn nóng đến dàn lạnh và ngược lại. 

Quá trình này giúp chất làm lạnh truyền đạt nhiệt độ từ một phần của hệ thống đến phần khác để làm lạnh hoặc làm nóng không khí hoặc môi trường khác. Bằng cách thực hiện nén và luân chuyển chất làm lạnh, block máy lạnh tạo ra điều kiện để làm lạnh hoặc làm nóng không khí hoặc môi trường khác theo nhu cầu.

4. Cấu tạo và nguyên lý hoạt động của block máy lạnh

4.1 Cấu tạo của block máy lạnh

Dưới đây là cấu tạo của block máy lạnh:
- Piston và xi lanh: Block máy lạnh thường bao gồm một hoặc nhiều piston (còn được gọi là ê-tông) di chuyển trong các xi lanh. Piston di chuyển lên và xuống trong xi lanh để nén chất làm lạnh.
- Van hút và van đẩy: Có các van được sắp xếp ở mỗi đầu của block để kiểm soát dòng chất làm lạnh khi nén và thoát ra.

- Trục khuỷu và động cơ: Piston thường được kết nối với trục khuỷu, mà qua đó chuyển động được truyền từ động cơ (thường là động cơ điện) để tạo ra chuyển động nén chất làm lạnh.
- Dàn nhiệt (nếu có): Block máy lạnh có thể được thiết kế với dàn tản nhiệt để giải nhiệt sau quá trình nén chất làm lạnh.

4.2 Nguyên lý hoạt động của block máy lạnh

Dưới đây là nguyên lý hoạt động của block máy lạnh:
- Hút chất làm lạnh: Trong giai đoạn hút, piston di chuyển xuống tạo ra áp suất thấp trong xi lanh. Van hút mở và chất làm lạnh từ dàn hơi (dàn lạnh) bên ngoài được hút vào trong xi lanh thông qua van hút.
- Nén chất làm lạnh: Sau khi chất làm lạnh bị hút vào xi lanh, piston di chuyển lên tạo ra áp suất cao. Van hút đóng lại và van đẩy mở để chất làm lạnh bị nén và đẩy ra khỏi block qua dàn nhiệt (nếu có) và dàn ống dẫn.

- Truyền nhiệt độ: Chất làm lạnh được đẩy qua dàn nóng nếu là quá trình làm lạnh hoặc qua dàn lạnh nếu là quá trình làm nóng, trao đổi nhiệt với không khí hoặc môi trường xung quanh để điều chỉnh nhiệt độ.
- Lưu thông và lặp lại: Quá trình này lặp đi lặp lại để duy trì nhiệt độ mong muốn trong không gian cần làm lạnh hoặc làm nóng.

5. Những lưu ý khi sử dụng block máy lạnh

5.1 Dấu hiệu nhận biết block máy lạnh bị hư

- Block máy lạnh nóng bất thường
- Máy lạnh làm lạnh kém hoặc Không làm lạnh
- quạt hoạt động nhưng không có luồng khí lạnh
- Tiếng ồn hoặc tiếng kêu lạ từ máy lạnh
- Tình trạng đóng rồi mở không đều
- Rò rỉ nước hoặc bám tuyết ở đường ống đồng hoặc đầu nối ống

5.2 Nguyên nhân block máy lạnh bị hư

Dưới đây là một số nguyên nhân phổ biến dẫn đến sự hỏng hóc của block máy lạnh:
- Quá tải hoạt động: Máy lạnh có thể bị hỏng nếu nó hoạt động ở mức tải cao hơn mức tải mà nó được thiết kế để xử lý, dẫn đến sự cố và hỏng hóc.
- Lắp đặt không đúng cách: Nếu block máy lạnh không được lắp đặt đúng cách theo tiêu chuẩn kỹ thuật, có thể dẫn đến các vấn đề hoạt động và cuối cùng là sự hỏng hóc.
- Môi trường hoạt động không lý tưởng: Môi trường hoạt động của block máy lạnh có thể ảnh hưởng đến hiệu suất và tuổi thọ của nó. Nhiệt độ quá cao, độ ẩm cao hoặc tiếp xúc với nước có thể gây ra sự hỏng hóc.

- Nguồn điện không ổn định: Nguồn điện không ổn định, hoặc điện áp không phù hợp, có thể gây ra các vấn đề liên quan đến các thành phần điện tử trong block máy lạnh và dẫn đến hỏng hóc.

- Thiếu bảo dưỡng định kỳ: Nếu block máy lạnh không được vệ sinh và bảo dưỡng định kỳ, bụi bẩn, chất cặn và vi khuẩn có thể tích tụ và gây ra sự cản trở cho hệ thống, dẫn đến hỏng hóc.
- Hỏng hóc cơ học: Các bộ phận cơ học trong block máy lạnh như compressor, motor, van và cảm biến có thể bị mài mòn, hỏng hóc hoặc hỏng do sử dụng, dẫn đến sự hỏng hóc của block.
- Vấn đề về điều khiển và bảo vệ: Nếu bo mạch điều khiển hoặc các bộ phận bảo vệ như thermic không hoạt động đúng cách, có thể gây ra sự hỏng hóc của block máy lạnh.

5.3 Những điều cần làm khi block máy lạnh bị hỏng

Khi thấy dấu hiệu block máy lạnh bị hỏng, dưới đây là một số bước bạn có thể thực hiện:

Chọn một block máy lạnh có công suất phù hợp với diện tích và thể tích phòng cũng như nhu cầu sử dụng của bạn. Một công suất không phù hợp có thể gây ra quá tải hoạt động và cuối cùng là hỏng hóc. Trước khi lắp đặt, kiểm tra cẩn thận các yếu tố như lượng dầu trong block máy lạnh, dòng điện, áp đẩy, cáp và kẹp dòng điện để đảm bảo chúng không gặp sự cố. Điều này giúp tránh các vấn đề từ ban đầu và đảm bảo sự hoạt động ổn định của máy lạnh sau khi lắp đặt.

Trước khi sử dụng, cần hút sạch chân không trong block máy lạnh để loại bỏ không khí và ẩm. Sau đó, tiến hành nạp gas máy lạnh theo công suất mà nhà sản xuất hướng dẫn. Việc này giúp đảm bảo hiệu suất và tuổi thọ của máy lạnh.

Block máy lạnh là một thiết bị phức tạp và nếu bạn không có kiến thức hoặc kinh nghiệm chuyên môn, không nên tự sửa chữa. Hãy liên hệ với nhân viên sửa chữa máy lạnh có chuyên môn để đảm bảo khắc phục sự cố một cách an toàn và hiệu quả.

5.4 Cách sử dụng để tăng tuổi thọ block máy lạnh

Để tăng tuổi thọ của block máy lạnh, bạn có thể thực hiện các biện pháp bảo dưỡng và sử dụng một cách hợp lý như sau:

- Bảo trì định kỳ: Thực hiện bảo trì và vệ sinh định kỳ cho block máy lạnh. Bạn nên lên kế hoạch để làm sạch lưới lọc và các bộ phận khác của máy lạnh ít nhất mỗi vài tháng hoặc theo hướng dẫn của nhà sản xuất.
- Làm sạch dàn nóng và dàn lạnh: Định kỳ làm sạch dàn nóng và dàn lạnh của block máy lạnh để loại bỏ bụi bẩn, bã nhờn và chất cặn. Điều này giúp duy trì hiệu suất làm lạnh và ngăn chặn sự cố hỏng hóc.

- Tránh quá tải hoạt động: Hãy sử dụng block máy lạnh ở công suất phù hợp và tránh quá tải hoạt động. Việc hoạt động quá tải có thể làm tăng hao mòn các bộ phận và giảm tuổi thọ của máy.
- Sử dụng điều khiển nhiệt độ hợp lý: Thiết lập và duy trì mức nhiệt độ phù hợp cho không gian sử dụng. Không đặt nhiệt độ quá thấp, điều này không chỉ tăng tiêu hao năng lượng mà còn có thể gây hỏng hóc cho máy.

Từ những thông tin trên chúng ta thấy block máy lạnh là một phần quan trọng của hệ thống làm lạnh và làm nóng trong các ứng dụng gia đình và thương mại. Chúng chịu trách nhiệm cho việc làm lạnh hoặc làm nóng không khí và duy trì môi trường thoải mái và ổn định. Huy vọng bài viết trên của Điện máy Htech phần nào giúp bạn giải đáp thắc mắc block máy lạnh là gì, cũng như cấu tạo và nguyên lý hoạt động của block máy lạnh.